Wat weet Google?

De makers proberen op deze manier het hele internet in kaart te brengen. Een huisgenoot stelt voor om het project te vernoemen naar de wiskundige aanduiding van een ‘één’ met honderd ‘nullen’: Googol. Maar omdat Page het woord verkeerd spelt, wordt het Google. Met zo’n tienduizend bezoekers per dag barst het project op de universiteitscampus uit zijn voegen. Er zijn te weinig computers en er is te weinig opslagruimte voor alle data die worden verzameld. Soms neemt Google zelfs de helft van de internetcapaciteit van de hele campus in beslag. Daarom zoeken de makers investeerders: met honderdduizend dollar aan startkapitaal wordt Google officieel opgericht op 4 september 1998. In de jaren daarna groeit Google enorm. Het bedrijf verbetert het algoritme van de zoekmachine en gaat zich ook steeds meer richten op andere internettoepassingen.

Elke video die je bekijkt, term die je opzoekt en aankoop die je doet, geeft Google meer informatie over jou. Zo weet Google bijna alles: wie je bent, wat je opzoekt, hoe je eruit ziet, wat je bekijkt, hoe je stem klinkt, waar je bent, waar je heengaat, wie je vrienden zijn, hoe je agenda eruit ziet, wanneer je slaapt, hoe gezond je bent, wat je interessant vindt en daardoor vooral: welke advertenties je waarschijnlijk interessant vindt.

Het is deels mogelijk om het verzamelen van deze data tegen te gaan. In Google Dashboard is bijvoorbeeld te zien welke Googlediensten allemaal informatie van je bijhouden. Hier kunnen gebruikers aangeven of ze hun zoekactiviteit wel of niet willen bijhouden. In Google Takeout kan je de data die Google van jou heeft bekijken en downloaden. Daarnaast is het mogelijk om deels anoniem te surfen in de ‘Incognitomodus’ van Google Chrome. Het surfgedrag wordt dan door je browser vergeten zodra je het venster sluit.

Maar zelfs als je geen enkele Googledienst gebruikt, kan je nog worden gevolgd. Van ieder miljoen bezochte websites, gebruikt meer dan de helft Google Analytics. Dat is een tool waarmee een website kan bijhouden hoeveel bezoekers de site heeft, hoe lang ze blijven en waar ze vandaan komen. Niet alleen de eigenaar van een website maar ook Google kan aan die data aflezen wie de website bezoekt, op welk moment en hoe lang.

Verder heeft het bedrijf een digitale assistent ontworpen: een spraakgestuurde computer die antwoord heeft op al je vragen en je kan helpen met het uitvoeren van taken. Door deze Google Assistant te voeden met persoonlijke data kan hij bijvoorbeeld je moeder bellen, afspraken maken in je online agenda of de routebeschrijving naar de dichtstbijzijnde supermarkt geven. Om deze assistentie te realiseren heeft Google veel gegevens van je nodig, dit gaat ten koste van je privacy.

Google zegt je privacy te waarborgen door persoonlijke gegevens zo goed mogelijk te versleutelen. Toch komt het bedrijf regelmatig in opspraak door privacy-overtredingen[2]. En zelfs als Google geen ‘misbruik’ van je gegevens maakt, weerhoudt dat anderen er niet van om dat wel te doen, zoals hackers. Ook overheden en inlichtingendiensten hebben steeds meer interesse in al die informatie. Het is dus lang niet altijd duidelijk wat er gebeurt met de berg aan data die het bedrijf over je verzamelt.

Ondertussen leveren al die producten, data en advertenties het bedrijf flink wat op: het moederbedrijf van Google is inmiddels de waarde van 1000 miljard dollar gepasseerd[3]. De grote macht die het bedrijf daardoor heeft op de markt, leidt regelmatig tot rechtszaken, met soms hoge boetes tot gevolg[4].