Wat is de ChristenUnie?
Wat is de ChristenUnie?
Laatste update: 05-08-2024
Ze zijn fel tegen abortus en euthanasie, maar progressief als het om milieu of sociale zaken gaat. De ChristenUnie heeft de luxe een vaste schare gereformeerde kiezers achter zich te hebben. De partij is ‘een grote onder de kleintjes’ in de Tweede Kamer. Met Mirjam Bikker vanaf 2023 als nieuwe partijleider en dezelfde glasheldere boodschap als altijd: "Geef geloof een stem."
Redacteur: Leonard Ornstein
In deze video legt NOS op 3 kort uit wat de belangrijkste standpunten zijn van de CU en waar de partij bij de Tweede Kamerverkiezingen (2023) voor staat:
Wil je ook weten waar de andere politieke partijen voor staan? Bekijk dan hier de hele video.
Wat wil de ChristenUnie?
De Bijbel en de bijbehorende christelijke normen en waarden zijn het belangrijkst voor de ChristenUnie. Alle standpunten en voorstellen zijn erop geïnspireerd. De ChristenUnie erkent Gods heerschappij over het staatkundig leven. De overheid is door God gegeven en staat in zijn dienst.
Elke fractievergadering van de ChristenUnie begint met gebed. Partijlid Carola Schouten: “Wij doen biddend ons werk. Wij vragen God om ons werk te zegenen. We bidden ook voor een Kamerlid dat vader wordt of thuis iets naars heeft meegemaakt.” Op sociaal en ecologisch gebied is de ChristenUnie (CU) als progressief te karakteriseren; op ethisch gebied als heel behoudend. Zo zijn ze ‘pro-gezin’: meer verlof voor moeders en vaders en extra geld voor gezinnen. En de partij is fel tegenstander van abortus en euthanasie. De ChristenUnie pleit voor zo weinig mogelijk zwangerschapsafbrekingen, het bespreken met de zwangere vrouw van alternatieven voor abortus en het omlaag brengen van de 24-wekengrens voor abortus naar 18 weken. Ook euthanasie keurt de ChristenUnie af, zij zullen dit “nooit als normaal medisch handelen kunnen beschouwen”.
De ChristenUnie is voorstander van de vrijheid van onderwijs, zoals staat in artikel 23 van de Grondwet. In dit artikel staat dat in Nederland, vanwege onze vrijheid van onderwijs, er openbare én bijzondere scholen zijn. De ChristenUnie wil het recht van bijzondere scholen behouden. Bij partijen als D66, PvdA, de VVD en GroenLinks gaan regelmatig stemmen op om artikel 23 aan te passen, te moderniseren of zelfs af te schaffen. In de hoop dat als er in de toekomst alleen maar ‘staatsscholen’ zijn, leerlingen van alle achtergronden en culturen meer mengen en zwarte en witte scholen niet meer zullen bestaan. De ChristenUnie-doelgroep kiest in het algemeen voor scholen die op basis van geloof zijn gesticht: de christelijke (gereformeerde) scholen die het christelijke geloof en de bijbehorende normen en waarden doorgeven.
Mensen die in nood zijn moeten worden geholpen. Van die Bijbelse barmhartigheid en medemenselijkheid gaat de CU uit in haar visie op de samenleving. Ze zijn voor bescherming van minderheidsgroepen. “De ChristenUnie staat voor een inclusieve samenleving waarin iedereen op basis van gelijkwaardigheid kan meedoen, of iemand nu christen, moslim of niet-gelovig is. Iedereen heeft ook het recht om van geloof te veranderen.”
Wanneer ontstaat de ChristenUnie?
De ChristenUnie is een jonge partij. Het ontstaan in januari 2000 als samenwerkingsverband tussen het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en de Reformatorische Politieke Federatie (RPF). Sinds 15 maart 2001 werken de fracties van deze partijen al samen onder naam ChristenUnie in de Eerste en Tweede Kamer. De fusie is niet zonder slag of stoot gegaan – al vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw vinden de eerste overleggen plaats. Ook de SGP deed hieraan mee, en er moesten obstakels over en weer verwijderd worden. Bijvoorbeeld over het standpunt van de SGP dat vrouwen in de politiek geen actieve politieke rol mogen vervullen in de partij en zelfs geen lid mogen worden. Dat gaat de andere partijen te ver, vandaar dat de SGP uiteindelijk niet is opgegaan in de ChristenUnie.
Veling over de idealen van de partij en de legalisering van de euthanasie.
Kars Veling is de eerste lijsttrekker van de CU: drie zetels wint de kersverse partij. Het valt een beetje tegen. Als er een jaar later weer verkiezingen zijn, laat de partijtop weten dat er “onvoldoende draagvlak” is voor Veling als lijsttrekker. Dit levert onrust op. André Rouvoet volgt de gewezen leider op in 2002 en is negen jaar lang het gezicht van de ChristenUnie.
Wanneer regeert de ChristenUnie mee?
In 2007 transformeert de CU van oppositiepartij naar regeringspartij. Onder leiding van Rouvoet heeft de partij zes zetels behaald, een verdubbeling ten opzichte van de vorige verkiezingen.
CDA en PvdA halen bij de verkiezingen van 2007 net geen meerderheid van de zetels (74 zetels) en het komt niet tot een samenwerking met de SP. De ChristenUnie wordt gevraagd en hapt toe. De partij neemt zitting in het kabinet-Balkenende IV (2007-2010), samen met het CDA en de PvdA. ‘Samen werken, samen leven’ is het kabinetsmotto. Fractievoorzitter Eimert van Middelkoop wordt minister van Defensie, lijsttrekker Rouvoet wordt minister van Jeugd en Gezin en vicepremier. Het kabinet valt na drie jaar omdat de partijen niet tot overeenstemming kunnen komen over een voortzetting van de militaire missie in Uruzgan (Afghanistan). Achteraf beoordeelt Rouvoet de meeregeerperiode als zinvol. Als minister van Jeugd en Gezin heeft hij Centra voor Jeugd en Gezin opgezet en het Elektronisch Kinddossier Jeugdgezondheidszorg opgezet. Bijdrage van zijn partij aan het kabinet is ook, in zijn woorden: “De rol van het gezin als plek waar essentiële waarden worden overgedragen op kinderen en het herstel van gemeenschapszin en een duurzame omgang met de schepper.”
De Tweede Kamer heeft afscheid genomen van André Rouvoet van de ChristenUnie. Rouvoet heeft zeventien jaar in de politiek gezeten.
De ChristenUnie heeft een trouwe achterban van gereformeerde kiezers. Hierdoor krijgen ze elke verkiezing ongeveer evenveel stemmen en dus zetels. Met vijf zetels is de Christenunie de grootste van de kleintjes na de verkiezingen van 2017. Door die vijf zetels kunnen ze ook het kabinet Rutte III aan een meerderheid helpen in de Tweede Kamer.
In Het Financieele Dagblad spreekt CU-fractieleider Segers de wens uit om ‘een beslissende kracht’ in het politieke spectrum te worden. De ChristenUnie als scharnierpunt, dat is zijn inzet. Dat blijkt in 2021 als na de langste formatie ooit van 299 dagen de Christen-Unie uiteindelijk opnieuw deelneemt aan kabinet Rutte IV.
In januari 2023 volgt Mirjam Bikker vertrekkend partijleider Gert-Jan Segers op. Zij staat bekend als een gedegen en gedreven fractieleider en is de eerste vrouwelijke politiek leider van de partij in de Tweede Kamer. De principiële opstelling van de ChristenUnie bij het asielvraagstuk over gezinshereniging tegenover de starre houding van de VVD in deze kwestie leidt uiteindelijk in juli 2023 tot de val van het kabinet Rutte IV.
Tijdens de formatiebesprekingen is de vraag of de ChristenUnie erin zal slagen medisch-ethische kwesties als abortus en euthanasie of het homohuwelijk op de agenda te krijgen. Als het aan de achterban ligt, het liefst wel.
In het kort:
De ChristenUnie neemt de Bijbel als leidraad. Zij erkennen Gods heerschappij over het staatkundig leven, de overheid is door God gegeven. Alle standpunten en voorstellen zijn erop geïnspireerd.
De ChristenUnie ontstaat uit een samenwerkingsverband tussen het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en de Reformatorische Politieke Federatie (RPF) in 2001.
De partij neemt zitting in het kabinet-Balkenende IV (2007-2010), samen met het CDA en de PvdA. ‘Samen werken, samen leven’ is het kabinetsmotto. Het kabinet valt na drie jaar omdat de partijen niet tot overeenstemming kunnen komen over een voortzetting van de militaire missie in Uruzgan.
De ChristenUnie maakt de laatste jaren deel uit van het kabinet. In 2022 doet het mee aan Rutte IV. In 2023 wordt Mirjam Bikker de eerste vrouwelijke fractieleider van de partij.
En je weet het!
Anderen het laten weten?
