Hoogleraar Economische Psychologie Wilco van Dijk legt uit dat je leedvermaak kan voelen als je vindt dat iemand krijgt waar hij recht op heeft. Bijvoorbeeld als iemand iets heel doms doet en het mis gaat. Dat kan dan heel terecht voelen. Ook kan je soms een goed gevoel over jezelf krijgen door het leed van iemand anders. Wanneer je jezelf vergelijkt met iemand waar het wat slechter mee gaat, kan het voelen alsof het met jou in ieder geval iets beter gaat. Je waardeert je eigen situatie meer dan daarvoor. In beide gevallen wordt het beloningssysteem in je hersenen geactiveerd, wat zorgt voor een positieve emotie.

Van Dijk zegt wel dat leedvermaak vooral voorkomt bij kleine en onschuldige gebeurtenissen. Het leed is hierbij vaak te overzien. Maar als iemand echt pijn heeft, is de lol er snel af. Je haalt dan geen beloning meer uit de situatie.