Hoe ontstaat een brain freeze?
Hoe ontstaat een brain freeze?
Video
Laatste update: 15-07-2025
Na een grote hap van je ijsje of het drinken van een ijskoude milkshake voel je soms opeens een stekende pijn in je voorhoofd. Die scherpe, kortdurende hoofdpijn heet een brain freeze of ijshoofdpijn. Hoe die ontstaat, ontdek je hier.
Redacteur: Manon Vonkeman
Mirthe studeerde sociologie en journalistiek. Ze schrijft en presenteert explainers voor NPO Kennis en maakt als verslaggever elke dag een reportage voor 5 Dagen (NTR) op NPO Radio 1. Qua onderwerpen verdiept ze zich in sociale vraagstukken en maatschappelijk ongelijkheid.
Als je te snel iets ijskouds eet of drinkt, daalt de temperatuur van je gehemelte heel snel. Om te voorkomen dat je daardoor te veel warmte kwijtraakt, worden de bloedvaten in je gehemelte smaller. Kort daarna worden ze juist weer wijder om de boel op te warmen.
Dat activeert een zenuw in je hoofd: de trigeminuszenuw. Die regelt al het gevoel in je gezicht, dus ook pijn. Of de activatie van die zenuw puur door de kou komt, of juist door het samentrekken en verwijden van de bloedvaten, daar zijn wetenschappers nog niet over uit.
Wel is bekend dat die zenuw vervolgens een pijnsignaal naar je hersenen stuurt. Je hersenen begrijpen dat alleen niet goed en denken dat die pijnprikkel uit je voorhoofd komt. Daarom voel je daar ineens die enorm scherpe steek.
Een brain freeze is niet gevaarlijk. En de pijn gaat gelukkig na zo'n 30 seconden weer weg. Wil je het toch voorkomen, neem dan kleine hapjes of slokjes in plaats van alles enthousiast naar binnen te werken. Als het daar al te laat voor is, probeer dan je gehemelte op te warmen. Duw bijvoorbeeld je tong ertegenaan of neem een slok warm water. Dan is de brain freeze zo weer voorbij.
Niet iedereen heeft last van een brain freeze na het eten van iets kouds. Dit kan bijvoorbeeld komen omdat de trigeminuszenuw bij sommige mensen minder gevoelig is. Bovendien ervaren mensen pijn op verschillende manieren. Ontdek waar dat door komt in onze story.
Deze uitleg is inhoudelijk gecheckt door neurologen van het Leids Hoofdpijn Centrum van het LUMC.
Geraadpleegde bronnen
- Bonemazzi, Ilaria, en Maria Federica Pelizza, Giulia Berti, et al. "Cold-Stimulus Headache in Children and Adolescents." Life (Basel) 13, nr. 4 (2023): 973.
- Brusie, Chaunie. "What Causes Sphenopalatine Ganglioneuralgia (Brain Freeze) and Tips for Prevention." Healthline. 14 juli 2021.
- Chebini, Amokrane, en Esma Dilli. "Cold Stimulus Headache." Current Neurology and Neuroscience Reports 19, nr. 46 (2019).
- "Cerebral Vascular Blood Flow Changes During ‘Brain Freeze’." The FASEB Journal, Experimental Biology Meeting Abstracts 26, nr. 1 (2012).