Waarom is er al eeuwenlang strijd om Jeruzalem?

Waarom is er al eeuwenlang strijd om Jeruzalem?

11:34

Video

Explainer

Waarom is er al eeuwenlang strijd om Jeruzalem?

Laatste update: 07-01-2025

Jeruzalem is een heilige stad voor miljoenen joden, moslims en christenen. Maar het is ook een stad met een geschiedenis vol strijd en verdeeldheid. Al meer dan 3.000 jaar strijden verschillende groepen om Jeruzalem vanwege haar religieuze en strategische betekenis.

Presentator :  Janouk Kelderman

Die strijd begint 1.000 jaar voor de jaartelling, wanneer Koning David Jeruzalem uitroept tot de hoofdstad van zijn koninkrijk. Zijn zoon Solomo bouwt er vervolgens een grote Joodse tempel. Daarna wordt er eeuwenlang om de stad gevochten. In die eeuwen bouwen Joden, christenen en moslims er hun heiligdommen. Jeruzalem groeit uit tot een belangrijke heilige stad voor de drie religies.

Omdat de heiligdommen heel dicht op elkaar liggen in de oude stad van Jeruzalem zorgt dat regelmatig voor spanningen. Daarom stellen de Ottomanen, die vanaf de 16e eeuw Jeruzalem in handen hebben, in 1757 de ‘status quo’ in. Dit houdt in dat iedereen van elkaars heiligdommen afblijft en iedereen altijd toegang heeft om er te bidden.

In de 19e eeuw komen steeds meer Joodse immigranten in Jeruzalem wonen. Dit leidt tot spanningen met de Arabische bevolking. Na de Eerste Wereldoorlog komt Jeruzalem onder Brits bestuur. Maar de spanningen nemen verder toe door de komst van Joodse vluchtelingen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Daarom komen de Verenigde Naties (VN) in 1947 met een plan: één staat voor de Joden en één voor de Palestijnen. En Jeruzalem moet een stad worden onder internationaal bestuur, ook wel corpus separatum genoemd.

Maar dit hele plan gaat niet door. In 1948 breekt er oorlog uit met omringende landen en Jeruzalem wordt letterlijk in tweeën gesplitst. West-Jeruzalem gaat naar Israël en Oost-Jeruzalem, inclusief de oude stad, wordt veroverd door Jordanië. Deze splitsing zorgt meteen voor spanningen. Want families kunnen moeilijk naar hun familie in het andere deel van Jeruzalem en ook de heiligdommen zijn niet meer bereikbaar voor iedereen.

Tijdens de Zesdaagse Oorlog in 1967 verovert Israël Oost-Jeruzalem. Voor Israëli’s een grote overwinning, maar voor de Palestijnen in Oost-Jeruzalem betekent dit leven onder Israëlische bezetting. Sindsdien bouwt Israël in Oost-Jeruzalem illegaal veel nieuwe wijken voor Israeli’s. De VN keurt deze bezetting af want dit gaat tegen internationaal gemaakte afspraken in.

Waar Jeruzalem de afgelopen eeuwen het toneel was van religieuze oorlogen, is het nu een voortdurend gevecht tussen twee partijen: Israëli's en Palestijnen. Dit zorgt internationaal voor veel verdeeldheid. Hoewel Israël Jeruzalem als zijn hoofdstad blijft zien, erkennen de meeste landen dit niet. De verhuizing van de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem door Trump in 2017 zorgt daarom ook voor veel kritiek.

Veel landen blijven pleiten voor een eerlijke verdeling van Jeruzalem, maar tot op heden is de kwestie onopgelost. Toch blijft de stad, met al haar heilige plekken, voor miljoenen joden, christenen en moslims een enorm belangrijke, betekenisvolle plek.

Meer over de geschiedenis van Israël en Palestina lees en bekijk je in onze collectie.