Waarom worden sommige mensen verliefd op een crimineel?

Waarom worden sommige mensen verliefd op een crimineel?

Laatste update: 17-07-2025

Brieven schrijven aan een misdadiger of zelfs een relatie krijgen met iemand die vastzit voor ernstige misdaden. Sommige mensen voelen zich aangetrokken tot bijvoorbeeld moordenaars of andere zware criminelen. Deze aantrekking heet hybristofilie. Ontdek hier wat het is en waar het vandaan komt.

Redacteur: Marleen Jakma

Hybristofilie is een seksuele of romantische aantrekking tot iemand die ernstige misdaden heeft gepleegd. Dit gaat verder dan een nieuwsgierigheid of fascinatie voor misdaad of een dader, het gaat echt over liefde en aantrekkingskracht. Deze aantrekkingskracht komt voornamelijk voor bij vrouwen, maar soms ook bij mannen. Dit wordt ook wel het 'Bonnie & Clyde-syndroom' genoemd, vernoemd naar een crimineel stel dat in de jaren die in de jaren 30 van de vorige eeuw in Amerika samen gewapende overvallen en moorden pleegden.

Hoe uit hybristofilie zich?

Hybristofilie, ook wel hystobrifilie genoemd, kan zich op verschillende manieren uiten. Soms blijft het bij aanbidden of aantrekking op afstand. Maar anderen nemen echt contact op. Vaak begint dat met het schrijven van brieven aan een crimineel. Bijvoorbeeld omdat iemand diegene heeft gezien in een documentaire of via websites waar gevangenen op zoek zijn naar een penvriend.

Zo kan er een band ontstaan. De schrijvende mensen kunnen bijvoorbeeld medelijden krijgen met degene die vast zit en willen een luisterend oor bieden. Bij de een blijft het bij het schrijven van brieven. Maar anderen gaan uiteindelijk ook op bezoek in de gevangenis. Dit kan leiden tot een relatie of zelfs een huwelijk, ook al heeft de crimineel verkrachting of moord op zijn of haar naam staan. Zo begon de relatie van Yolanda uit onderstaande video alleen met brieven schrijven, maar dit veranderde na een paar maanden in liefde.

Yolanda schreef ruim een half jaar brieven naar Billy, die in de gevangenis zit voor onder andere moord, voordat ze verliefd werden. Bekijk de documentaire 'Onvoorwaardelijk' over hun relatie op NPO Start.

Een bekend voorbeeld van hybristofilie is de aandacht die de Amerikaanse seriemoordenaar Ted Bundy kreeg. Hij verkrachtte en vermoordde in de jaren '70 tientallen vrouwen. Ondanks zijn daden ontving Bundy tijdens zijn gevangenschap honderden liefdesbrieven en naaktfoto's van vrouwelijke fans. Sommigen geloofden dat hij onschuldig was, anderen voelden zich aangetrokken tot zijn uiterlijk. Bundy trouwde zelfs met een van zijn aanbidsters tijdens zijn rechtszaak, toen hij al vastzat.

Andere voorbeelden:

Massamoordenaar Anders Breivik krijgt veel fanmail, liefdesbrieven en huwelijksaanzoeken sinds de aanslagen die hij in 2011 heeft gepleegd waarbij 77 mensen om het leven komen. © AFP

Moordenaar en oplichter Joran van der Sloot is sinds zijn arrestatie getrouwd en vader geworden. Inmiddels heeft hij een nieuwe relatie vanuit de de gevangenis. © AFP

Seriemoordenaar en verkrachter Richard Ramirez, bekend als de 'Night Stalker', is veroordeeld voor moord op 14 mensen. Vanuit de gevangenis trouwt hij met een penvriendin en krijgt later een andere relatie. © AFP

Waar komt hybristofilie vandaan?

Mensen kunnen zich om verschillende redenen aangetrokken voelen tot zware criminelen. Zo zoeken sommige mensen iets om hun 'gewone' leven spannender te maken. In dit geval kan contact opnemen met iemand die ernstige misdaden heeft gepleegd starten vanuit verveling of de behoefte om iets mee te maken. Als dit uiteindelijk ook nog verandert in een relatie kan iemand zich speciaal voelen en spanning beleven. Dit wordt daarnaast gekoppeld aan een laag zelfbeeld. Als iemand zich onzeker voelt, kan zo’n spannende relatie hen het gevoel geven dat hun leven belangrijker of interessanter is [1]. Die spanning kan aantrekkelijk zijn, vertelt voormalig crimineel Ron in de video.

Voormalig crimineel Ron legt uit dat criminele mannen een bepaalde sfeer om zich heen hebben die vrouwen aantrekt. Bekijk het hele fragment van Het Misdaadbureau via NPO Radio 1.

Een andere verklaring is de behoefte om de misdadiger te helpen. Iemand denkt dat hij of zij de enige zijn die de gevangene kan veranderen, oftewel 'redden.' Daarom wordt dit ook wel het 'reddingscomplex' genoemd. Mensen met deze drang hebben vaak een sterk zorginstinct en geloven dat hun liefde en aandacht een positieve invloed kan hebben.

Psychologen zeggen dat dit vaak samenhangt met een laag zelfbeeld of bijvoorbeeld komt doordat deze mensen vroeger altijd voor anderen moesten zorgen. Het idee dat je iemand kan 'genezen' of 'redden' geeft veel mensen een goed gevoel over zichzelf. Dit kan verschillende vormen aannemen. Zo schrijft Yolanda haar man Billy oorspronkelijk om vriendschap aan te bieden en te zorgen voor contact met de buitenwereld:

Yolanda zoekt geen contact met Billy vanwege de spanning, maar vanuit interesse, vriendschap en om een lijntje naar buiten te vormen voor iemand die verder niemand heeft. Bekijk de documentaire over de relatie van Yolanda via NPO Start.

Naast spanning, avontuur of een goed gevoel voelen sommige mensen zich juist veilig in een relatie met een gevangene. Omdat hun partner vastzit en de relatie altijd op afstand is, geeft dit hen een gevoel van rust en controle. Ze hebben nu zelf de touwtjes in handen, daardoor kunnen ze minder snel gekwetst worden. Zij kiezen namelijk wanneer en hoe ze contact hebben. Voor bijvoorbeeld mensen met intimiteitsproblemen, die angstig zijn of eerder traumatische ervaringen hebben gehad in een relatie, kan zo’n band prettig voelen.

De media kunnen een grote rol spelen bij het ontstaan van deze gevoelens. Bij strafzaken die veel in de media komen, ontstaat er soms een geromantiseerd beeld van de dader. In tv-programma’s, true crime, films en het nieuws is er regelmatig aandacht voor misdadigers en waarom ze iets gedaan hebben. Hierdoor ontstaat soms een sympathieker beeld en kunnen mensen denken dat een dader van nare misdrijven eigenlijk een goed persoon is, maar bijvoorbeeld niet begrepen wordt. Hierdoor kunnen mensen zich sneller tot diegene aangetrokken voelen en medelijden krijgen. Dit beeld klopt alleen vaak niet met de werkelijkheid, maar is geromantiseerd voor tv.