Wat doet muziek met ons?

Laatste update: 24-07-2024

Muziek heeft een enorme impact op onze hersenen, emoties en gedrag. Het activeert ons brein en kan zelfs fysieke pijn verzachten. Hoe kunnen we die effecten toepassen in de gezondheidszorg? En worden we slimmer van muziek?

Redacteur: Jessie van den Broek

Word je slimmer van muziek?

Muziekles is goed voor de hersenontwikkeling, weten we uit onderzoek. Bij kinderen die een muziekinstrument leren bespelen, wordt de verbinding tussen de linker- en rechterhersenhelft versterkt. Daardoor kunnen de hersenhelften tijdens hun ontwikkeling beter met elkaar communiceren, wat bijvoorbeeld belangrijk is voor het afstemmen van gedrag en emoties.

Muziekles zorgt voor betere verbindingen in je hersenen, zegt Erik Scherder. Bekijk het hele college hier.

Het leren bespelen van een muziekinstrument is goed voor je brein. Bekijk het hele college hier.

Bovendien hebben jongeren die een muziekinstrument bespelen sterkere verbindingen tussen verschillende taalgebieden in het brein. Daardoor kunnen ze de subtiele klankverschillen van gesproken taal beter van elkaar onderscheiden. Muziek maken stimuleert dus de taalvaardigheid.

Bij wat voor muziek kun jij je het beste concentreren?

De positieve effecten van het maken van muziek gelden trouwens niet alleen voor kinderen en jongeren, ook volwassenen hebben veel baat bij het maken van muziek. Mensen die regelmatig een instrument bespelen, zijn bijvoorbeeld creatiever dan anderen. En wie op latere leeftijd muziekles neemt, traint zijn prefrontale cortex en houdt zijn geheugen en probleemoplossend vermogen beter op peil.

Je hoort ook weleens dat luisteren naar klassieke muziek je cognitieve functies versterkt. Je zou er zelfs een hoger IQ van krijgen, suggereert een studie uit 1993. Maar, helaas voor alle liefhebbers: na verder onderzoek blijkt dat zogenaamde Mozart-effect toch niet te bestaan. Wie slimmer wil worden, kan dus beter zelf muziek maken in plaats van ernaar te luisteren.

Beïnvloedt muziek ons gedrag?

Muziek kan effect hebben op hoe we ons gedragen, vaak zonder dat we het merken. Een tijdje geleden kwam zelfs in het nieuws dat bepaalde muzieksoorten, zoals hardhouse en heavy metal, crimineel gedrag zouden veroorzaken. Later bleek dat een misverstand te zijn: de onderzoekers ontdekten dat jongeren met een bepaalde muzieksmaak gemiddeld iets vaker het criminele pad op gaan, maar dat wil nog niet zeggen dat muziek de oorzaak is van dat criminele gedrag.

In het kort

Muziek prikkelt allerlei verschillende hersengebieden. Onder andere de motorische gebieden en de gebieden die met emotie te maken hebben, worden actief als we muziek horen.
Muziekles is goed voor de hersenontwikkeling. Het stimuleert bijvoorbeeld de taalvaardigheid en zorgt voor een betere verbinding tussen de linker- en rechter hersenhelft.
Muziek kan stress verlagen en pijn verzachten. Daar zijn allerlei toepassingen bij te bedenken, van livemuziek in het ziekenhuis tot zingen met mensen met dementie.
Ook ons gedrag laat zich beïnvloeden door muziek. Op allerlei plekken, zoals winkels en op stations, wordt daar handig gebruik van gemaakt om bepaald gedrag te stimuleren of juist te ontmoedigen.