Wie was Nelson Mandela?

nelson_rijks

Wie was Nelson Mandela?

Laatste update: 06-12-2023

Een invloedrijk man in de geschiedenis van Zuid-Afrika. Icoon voor vrede, verzoening en afschaffing van de apartheid. Nelson Mandela heeft vele jaren van zijn leven de strijd tegen apartheid en racisme gevoerd. Na 27 jaar gevangenschap wordt hij de eerste democratisch verkozen president van Zuid-Afrika en ontvangt hij de Nobelprijs voor de Vrede. Hoe zag zijn leven eruit en wat heeft hij bereikt?

Redacteur: Niek van Lent

Hoe groeit Nelson Mandela op?

Op 18 juli 1918 wordt Rolihlahla Mandela geboren in het dorpje Mvezo in Zuid-Afrika. Zijn vader Gadla Hendry – adviseur van de koninklijke familie van het Thembu-volk, waar de familie van Mandela ook bijhoort – heeft vier vrouwen en dertien kinderen. Rolihlahla is de jongste van vier jongens. Zijn naam komt uit het Xhosa, de taal van de Thembu. Het betekent letterlijk ‘het trekken van een tak van de boom’, maar wordt in de volksmond ook wel geïnterpreteerd als ‘onruststoker’. Hij heeft de mogelijkheid om naar een Britse lagere school in Qunu te gaan, waar hij op traditionele wijze een Engelse naam krijgt toegewezen: Nelson. Op deze lagere school heeft Nelson volgens zijn autobiografie De Lange Weg naar de Vrijheid de gelukkigste momenten uit zijn jeugd mogen meemaken.

Het dorpje Qunu staat op zijn kop door de aankomende begrafenisceremonie van Nelson Mandela.

Nelson en Rolihlahla zijn niet de enige namen om mee naar het toekomstige icoon te verwijzen. Alhoewel doorgaans de naam Nelson gebruikelijk is, worden later ook veelal de bijnamen Tata en Khulu gebruikt. Waar Tata ‘vader’ betekent en Khulu naar ‘groots’ of ‘de grootste’ vertaalt, symboliseren beide namen de liefde van het Zuid-Afrikaanse volk voor hun leider en vaderfiguur. Een andere vaak genoemde naam is Madiba. Deze naam refereert aan de clan waartoe een persoon behoort, en is belangrijker dan de achternaam. Madiba is de belangrijke clan-naam voor het Thembu-volk om mee naar de voorouders te verwijzen.

een dorp in transkei

Een impressie van een dorp in de Transkei. In die streek ligt ook het dorpje Qunu.

 © ANP

Wanneer zijn vader overlijdt in 1930 adopteert regent Jongintaba Dalindyebo de jonge Mandela en verhuizen zij, met zijn biologische kinderen, naar het wat meer ontwikkelde gebied Mqhekezweni. De regent leert Nelson hoe hij moet leiden, door hem bijvoorbeeld mee te nemen naar vergaderingen van de Thembu-raad. Op een kleine school naast het paleis leert Nelson Engels, Xhosa, geschiedenis en aardrijkskunde. Als 12-jarige leert hij van de ouderen in het dorp over de ongelijkheid in Zuid-Afrika, waar een minderheid van witten politieke heerschappij claimen en zij de meerderheid aan zwarten van hun rechten ontzeggen.

Een leider is als een herder. Hij blijft achter de kudde en laat de snelsten vooruitlopen, waardoor de anderen volgen, en niet beseffen dat ze al die tijd al van achteren worden bestuurd.

Jongintaba Dalindyebo

Hoe komt Mandela in de politiek terecht?

In Mqhekezweni wordt Nelsons interesse voor de Afrikaanse geschiedenis gewekt. Verschillende ervaren leiders, op bezoek bij het paleis voor politieke zaken, vertellen hem over de vredige tijden voorafgaand aan het koloniale bewind. De zwarte gemeenschap heeft volgens hen altijd hun land, lucht en water met elkaar gedeeld terwijl de witte koloniale overheersers dit nu voor zichzelf claimen. Als geadopteerde zoon van Jongintaba is Nelson onderdeel van de koninklijke familie, waardoor hij ook naar goede scholen kan. Door hard te werken voltooit hij het Healdtown College in Fort Beaufort. Vervolgens meldt hij zich aan voor de universiteit Fort Hare, een goede universiteit waar ook gekleurden kunnen studeren. Naast zijn studie houdt Nelson van sport, en zal hij bijna zijn hele leven blijven boksen en hardlopen.

nelson_boksen

Portret van Mandela in bokshouding. Van deze houding is een vergelijkbaar standbeeld gemaakt.

 © ANP

Op de universiteit studeert Mandela voor een bachelor in de kunsten, maar richt hij zich naast de verplichte vakken vooral op Rooms-Hollands recht. Hij wordt in zijn tweede jaar verkozen tot lid van de studentenraad (Student Representative Council). Vanwege slecht eten op de universiteit en te weinig invloed van de SRC, boycotten studenten de eerstvolgende verkiezingen en stapt Nelson uit solidariteit op. De universiteit ziet dit politiek activisme als werkweigering en schorst Mandela voor de rest van het jaar, tenzij hij weer voor de raad wil uitkomen. Wanneer hij terug naar huis gaat is Jongintaba woedend en beveelt hij Nelson om zijn beslissing terug te draaien. Een aantal weken later wil hij Nelson uithuwelijken, om vastigheid in zijn leven te garanderen. Mandela besluit deze uithuwelijking uit de weg te gaan, en vlucht in 1941 naar Johannesburg.

Eenmaal in Johannesburg werkt hij tijdelijk als beveiliger en als bediende, terwijl hij ondertussen via briefuitwisselingen zijn bachelor in de kunsten afrondt, om vervolgens een volledige universitaire studie in de rechten te beginnen. Deze studie zal hij pas in zijn jaren in gevangenschap voltooien. Al snel maakt hij kennis met het African National Congres (ANC) en in 1942 woont hij voor het eerst vergaderingen van die beweging bij. Het ANC is een anti-apartheidsbeweging die zich op dat moment richt op vreedzame tegenstand, bijvoorbeeld in de vorm van discussie en handtekeningenacties.

Een demonstratie in 1985 wordt hardhandig neergeslagen.

In 1944 trouwt Nelson met Evelyn Ntoko Mase, waarmee hij later vier kinderen zal krijgen. In datzelfde jaar richt hij de Youth League van het ANC op. Deze jeugdbeweging richt zich op het vergroten van het bereik van het ANC en gelooft dat agressievere methoden effectiever zijn. Ze gebruiken protestmethoden zoals boycots en stakingen. Vanaf 1949 zal het ANC de agressievere tactieken overnemen om tegen apartheid te protesteren, een systeem dat de extremistische Nasionale Party een jaar daarvoor invoert.

Ze kleedden zich in prachtige pakken, zijde shirts en stropdassen, maar zijn als een graf – prachtig van buiten maar kwaadaardig van binnen.

Nelson Mandela over politici van de Nasionale Party

Wat is apartheid en hoe kwam het tot stand?

Apartheid begint tijdens de kolonisatie. De eerste Europeanen die Zuid-Afrika bereiken zijn de Portugezen, die zich rond 1500 voornamelijk vestigen aan de westkust van het gebied en vanuit daar tot slaaf gemaakten naar hun kolonie Brazilië vervoeren. Pas in 1652 arriveren de Nederlanders in Kaapstad waar zij onder leiding van Jan van Riebeeck – en in opdracht van de VOC – een kolonie stichten halverwege de Indiëroute.

aankomst van riebeeck

De landing van Jan van Riebeeck in Zuid-Afrika.

Deze Nederlanders, internationaal bekend als ‘de boeren’, stichten een snel groeiende nederzetting waarvoor steeds meer voorzieningen nodig zijn. Hierdoor komen de boeren al snel in conflict met de inheemse volkeren: de San en Khoi. In een oorlog om meer land en vee worden deze volkeren onderdrukt en veelvuldig als tot slaaf gemaakten in bezit genomen. In de loop der jaren onderdrukken de Nederlanders ‘succesvol’ meerdere volkeren zoals de Xhosa en de Zulu. De kolonie groeit landinwaarts doordat een minderheid van witten de meerderheid van zwarten weet te overmeesteren.

Hoe komt het apartheidssysteem tot stand?

Pas in 1806 komen de Britten naar Zuid-Afrika en veroveren zij Kaapstad van de boeren. Twintig jaar later besluiten zij alle tot slaaf gemaakten vrij te laten. De Nederlanders nemen hier geen genoegen mee omdat slavenhandel volgens hen tot hun cultuur behoort. Ze vertrekken en stichten de twee republieken Transvaal en Oranjevrijstaat. Na een korte periode van rust blijken ook deze twee gebieden interessant voor de Britten omdat ze rijk zijn aan goud en diamanten. Lange oorlogen – de zogeheten boerenoorlogen – volgen. Uiteindelijk winnen de Britten deze oorlogen en in 1926 wordt Zuid-Afrika een zelfstandig land.

Waar al sinds het begin van de kolonisatie sprake is van ongelijkheid en segregatie wordt dit pas wettelijk doorgevoerd in 1948. Na verkiezingen – uitsluitend voor witten – wint de Nasionale Party, bestaande uit witte Afrikaners die van de boeren afstammen. Zij pleiten voor een systeem van rassenscheiding en voeren wetten door om dit te verwezenlijken. De invoering van apartheid, vormgegeven door Amsterdammer Hendrik Verwoerd, bepaalt onder andere dat witten en zwarten gescheiden moeten wonen, sporten, zwemmen en liefhebben.

nelson_verwoerd

Hendrik Verwoerd, architect van de apartheid.

 © ANP

Verder introduceert deze wet de komst van gescheiden restaurants, kerken, bussen, scholen en andere openbare voorzieningen. Bovendien hebben zwarten geen stemrecht en zijn hun voorzieningen vaak inferieur aan die van witten. Deze rassenscheiding gaat niet alleen om wit en zwart. Ook andere kleurlingen en Aziaten worden als niet-wit beschouwd en ingedeeld. Zwarten staan onderaan, kleurlingen zouden iets meer ontwikkeld zijn en Aziaten staan bovenaan de onderkant van de ladder.

Waarom gaat het ANC toch geweld gebruiken?

Nelson Mandela wordt in 1950 president van de Youth League en regisseert redelijk vreedzame demonstraties tegen apartheid. In de Defiance Campaign (de Ongehoorzaamheidscampagne) worden segregatiewetten met opzet overtreden om het rechtssysteem te overweldigen. Gedurende deze periode richt Mandela – inmiddels afgestudeerd jurist door middel van een tweejarig diploma bovenop zijn bachelor – met partner Oliver Tambo, die hij sinds de universiteit kent, een advocatenkantoor op waar zwarten goedkoop of gratis juridisch advies kunnen krijgen. Als gevolg van de toenemende protesten wordt Mandela een bekend gezicht. De regering pakt hem op en laat hem veroordelen. Nelsons bereik wordt beperkt: hij mag Johannesburg niet verlaten en het wordt verboden af te spreken met politieke partners.

Mandela is niet de enige die vervolgd wordt. Het ANC verliest langzaamaan moed en aanhang. Verschillende leden van de beweging, waaronder Nelson, worden in 1956 opgepakt door de regering voor hoogverraad. Tijdens dit vijfjarig proces blijft hij overdag juridisch advies geven, terwijl hij in de gevangenis overnacht. Gelijktijdig breekt een deel van de leden van ANC los en stichten zij het Pan-Africanist Congress (PAC)[1], een beweging die niet langer gelooft in vreedzame protesten maar agressievere methodes wil implementeren. Nelson scheidt in deze periode van Evelyn en ontmoet kort daarna zijn tweede geliefde Winnie Madikizela, met wie hij in 1958 trouwt.

nelson_huwelijk

Huwelijksfoto van Nelson en Winnie.

 © ANP

21 maart 1960 markeert een gebeurtenis waardoor ook Nelson Mandela begint te twijfelen aan het effect van de vreedzame demonstraties. In de zwarte buitenwijk Sharpeville in de stad Gauteng is een demonstratie gaande tegen de zogenaamde pass law, een wet die zwarten verplicht een pas ter identificatie bij zich te dragen, waarmee hun alledaagse doen en laten kunnen worden geregistreerd. Wat begint als een vreedzame demonstratie eindigt in een bloedbad. De politie slaat het protest hardhandig neer en vermoordt 69 burgers. De gebeurtenis in Sharpeville[2] is een keerpunt in de strijd tegen apartheid. Het betekent het einde van de Defiance Campaign. Protesten zullen steeds gewelddadiger worden.

Nelson Mandela overweegt het gebruik van geweld om te protesteren tegen apartheid.

Waarom wordt Nelson Mandela verbannen?

Als reactie op Sharpeville richt Nelson in 1961 de subbeweging Spear of the Nation (Umkhonto we Sizwe, Speer van de Natie) op. Deze gewapende tak van het ANC maakt gebruik van guerrillatactieken en organiseert aanvallen op spoorwegen, stroomvoorzieningen en gebouwen van de regering. Tussen 1961 en 1964 is de beweging betrokken bij ongeveer tweehonderd gewelddadige protesten, waarbij het maken van slachtoffers niet bewust gebeurt, maar ook niet per se voorkomen wordt.

Velen vinden het nutteloos en onbetekenend dat wij de vreedzame en geweldloze gesprekken nog steeds voortzetten.

Nelson Mandela

In 1962 reist Mandela in het geheim naar Marokko, Europa en Londen om militaire training te ontvangen en geld te werven voor militaire doeleinden. Eenmaal terug in Zuid-Afrika wordt hij opgepakt en veroordeeld tot vijf jaar gevangenschap wegens het illegaal verlaten van Johannesburg. Tijdens deze hechtenis pakt de regering veel andere belangrijke ondergedoken ANC-leden op terwijl zij plannen realiseren voor een aanval op de staat. In de Rivonia-zaak worden zij – ook Nelson Mandela – allemaal tot levenslange verbanning veroordeeld op Robbeneiland. Een eiland niet ver van de kust van Kaapstad, dat sinds de komst van de Nederlanders is gebruikt als gevangenis, en later ook wordt gebruikt ter isolatie van mensen met lepra of psychische stoornissen. Ongewenste personen in de maatschappij worden naar dit eiland verbannen.

nelson_robbeneiland

Een foto van Robbeneiland, met Kaapstad op de achtergrond.

 © ANP

Het ANC wordt na deze verbanning een verboden beweging. Winnie Mandela blijft aan het thuisfront voor hun twee kleine dochters zorgen en zet zich bij het ondergedoken ANC in voor afschaffing van apartheid. Zij zal in de loop der jaren steeds vaker haar radicalere gezicht laten zien. 

Alleen mijn vlees en bloed zijn in deze kleine ruimte het zwijgen opgelegd.

Nelson Mandela

cel

In een kleine cel op Robbeneiland zit Madiba achttien jaar vast. Als zwarte politiek gevangene heeft hij weinig rechten of voorzieningen, niet eens een fatsoenlijk bed of een wc. Vaak wordt hij afgezonderd van de andere gevangenen en er is weinig menselijk contact. In de eerste paar maanden van zijn gevangenschap mag hij slechts een keer in de zes maanden een bezoeker of brief ontvangen. Hij brengt zijn dagen door met wat sportoefeningen, schaken en kan later via briefuitwisselingen met de Universiteit van Londen een bachelor in de rechten voltooien.

Een overzicht van Robbeneiland en de cel van Mandela in 1977.

Ook als gevangene probeert Mandela op te komen voor zijn rechten en ontbreekt het hem niet aan solidariteitsgevoel. Vaak organiseert hij (honger)stakingen om onrecht aan te kaarten en onderhandelt hij met bewakers of opzichters. Wanneer de gevangenen op Robbeneiland arriveren moeten alle zwarte gevangenen verplicht een korte broek dragen. Na voortdurend protesteren vindt Mandela plots een lange broek in zijn cel. Wanneer hij echter merkt dat zijn lotgenoten niet dezelfde behandeling ontvangen stuurt hij de broek direct terug.

Nieuwsuur bezoekt in 2013 het eiland waar Nelson Mandela vele jaren vast heeft gezeten.

Hoe komt Nelson Mandela vrij? Hoe wordt hij president?

Het buitenland verwerpt het beleid van de Zuid-Afrikaanse regering. Internationale demonstraties en festiviteiten ontstaan om bewustzijn te creëren voor de ongelijkheid in het zuiden van Afrika. De druk op de regering neemt toe, bijvoorbeeld door wereldwijde boycotten op economie, sport en cultuur. Zo kan Zuid-Afrika niet participeren aan internationale sportevenementen, komen artiesten niet meer in het land optreden en kunnen ze internationaal moeilijker de handel bedrijven in producten als staal, ijzer en olie. De wereld pleit voor de vrijlating van Nelson Mandela en het ANC, en het afschaffen van de apartheid.

In Nederland vinden ook veel protesten plaats. Alhoewel al in 1960 naar aanleiding van het Sharpeville-incident in Amsterdam protesten plaatsvinden, ontstaat pas in de jaren tachtig een bewustzijn op grotere schaal. Het Engelstalige nummer ‘Free Mandela’ van The Specials staat bijvoorbeeld wekenlang in de Nederlandse top-30, Ruud Gullit draagt zijn prijs als Europees voetballer van het jaar op aan Mandela[3] en ook de Nederlandse regering pleit voor het afschaffen van het apartheidssysteem.

Protesten om Mandela te bevrijden

Een vreedzaam protest in het Wembley stadion, met onder andere een optreden van Sting. 

Stevie Wonder zingt een verjaardagslied voor Nelson Mandela tijdens het eerbetoon in het Wembley-stadion. 

Demonstratie op Zuid-Afrikaanse bodem voor de vrijlating van Mandela.

Mandela is vrij

Conny Braam vertelt over haar beleving van de speech van Nelson Mandela na zijn vrijlating. De hele aflevering zien? Kijk op anderetijden.nl

Nelson Mandela brengt een bezoek aan het stadion waar twee jaar geleden het benefietconcert voor zijn vrijlating is georganiseerd.

nelson_rijks

Het Nederlands onthaal van Mandela op het Leidseplein op 16 juni 1990.

 © Maurice Boyer

In 1982 worden Mandela en andere gevangen naar de Pollsmoor-gevangenis in Kaapstad verplaatst, vermoedelijk om onderhandelingen met de regering mogelijk te maken. In 1985 krijgt Nelson een aanbod van de president P.W. Botha: hij zal worden vrijgelaten als de gewapende demonstraties van het ANC zullen stoppen. Mandela wijst dit aanbod af, omdat hij weet dat zijn vrijlating niet betekent dat de apartheid ook wordt afgeschaft. Daarnaast zal door de toenemende internationale druk zijn vrijlating niet lang meer duren. Mandela weigert meerdere keren een vergelijkbaar aanbod, omdat hij van de regering de gewapende demonstraties moet stoppen. Wereldwijd groeit Nelson Mandela uit tot het icoon van verzet tegen de apartheid.

Pas in 1990 wil de regering – onder leiding van de nieuwe president Frederik Willem de Klerk – Nelson vrijlaten, zonder daar veel eisen tegenover te stellen. De Klerk kondigt in het parlement zijn beslissing aan om Nelson Mandela en andere aanhangers van het ANC en PAC vrij te laten, en de ban op deze bewegingen op te heffen. De Klerk staat open voor onderhandelingen en is welwillender dan P.W. Botha om met Mandela te werken aan de afschaffing van apartheid. Na 27 jaar gevangenschap komt de 71-jarige Nelson Mandela op vrije voeten. Direct na zijn vrijlating verzoekt hij dringend om protesten tegen de Zuid-Afrikaanse regering niet stil te leggen. Het ANC zal pas stoppen met de agressieve protesten als de zwarte meerderheid stemrecht ontvangt. Dit is slechts mogelijk met een verandering in de grondwet.

Aankondiging van de vrijlating door president De Klerk en reacties van Desmond Tutu en Winnie Mandela.

Samen met De Klerk werkt Madiba datzelfde jaar nog aan de ontmanteling van apartheid. De onderhandelingen verlopen echter niet zo soepel als de twee publiekelijk doen voorkomen. Na de vrijlating van Mandela ontstaan bloederige gevechten tussen ANC-leden en aanhangers van de Zulu Inkatha Freedom Party. Mandela vermoedt dat De Klerk medeplichtig is aan deze gevechten, door met zijn troepen de rellen aan te wakkeren. Ondanks deze conflicten weten beide mannen dat ze samen tot een oplossing moeten komen. Snel achter elkaar trekt De Klerk meerdere wetten in die het apartheidssysteem mogelijk maken. In 1991 wordt Mandela president van het ANC. Als gerespecteerd vaderfiguur moedigt hij het volk succesvol aan tot kalmte. Ondertussen blijft Mandela onderhandelen met president De Klerk, om de eerste multiraciale verkiezingen tot stand te brengen.

In 1993 ontvangen Mandela en De Klerk de Nobelprijs voor de Vrede, omdat zij gezamenlijk een einde aan apartheid hebben gemaakt en daarmee verdere escalatie van bloederige demonstraties en gevechten weten te voorkomen. Het jaar erop kent Zuid-Afrika de eerste echte democratische verkiezingen, waarbij Nelson Mandela naar verwachting aan het langste eind trekt. Op 10 mei 1994 is de inwijding van de eerste zwarte president van het land een feit. Aan zijn zijde als vicepresident staat De Klerk.

Welke veranderingen brengt Mandela?

Tijdens zijn presidentschap tussen 1994 en 1999 heeft Mandela veel verandering in Zuid-Afrika weten te bewerkstelligen. Zijn oproep tot verzoening is hierbij zeer belangrijk geweest. De overgang naar een democratie wordt in deze jaren geleidelijk doorgevoerd. Mandela gebruikt sport als belangrijk middel voor verzoening tussen wit en gekleurd, bijvoorbeeld door zwarten aan te sporen de voorheen gehate witte nationale rugbyploeg weer te steunen tijdens de wereldkampioenschappen in Zuid-Afrika[4]. Ook in de sport moet afschaffing van apartheid leiden tot de vermindering van racisme. Naast verzoening richt de regering zich op economisch herstel door huisvesting, gezondheidszorg en het creëren van nieuwe banen te financieren. Verder fungeert Nelson als internationaal icoon voor vrede en leiderschap. Hij is dan ook vaak te vinden rondom popidolen, modellen en koninklijke en politieke leiders.

We zullen ons uiterste best doen om een bijdrage te leveren aan de vernieuwing van onze wereld.

Nelson Mandela na het ontvangen van de Nobelprijs voor de Vrede

Op persoonlijk vlak verandert er veel in Nelsons leven. In 1995 ontslaat hij zijn vrouw Winnie als minister van Cultuur, Wetenschap en Technologie, omdat zij te veel radicale voorkeuren vertoont. Ze is vermoedelijk betrokken bij meerdere halsbandmoorden en de moord op de 14-jarige Stompie Seipei. Daarnaast heeft zij tijdens Nelsons gevangenschap meerdere affaires. Nelson en Winnie scheiden een jaar na haar ontslag. Twee jaar later trouwt hij met Graça Machel.

In 1997 treedt Mandela na één termijn regeren af als president van Zuid-Afrika. Ook na het presidentschap blijft Nelson Mandela fungeren als belangrijk icoon. Zo sticht hij onder andere de Nelson Mandela Foundation die scholen en gezondheidsklinieken bouwt. Daarnaast lanceert hij een campagne om bewustzijn voor AIDS/HIV te creëren, een ziekte die in Zuid-Afrika veelvoorkomend is. Ook Mandela’s zoon zal aan deze ziekte overlijden. Mandela publiceert ook meerdere boeken, waaronder Nelson Mandela: The Struggle is my Life (De Worsteling is Mijn Leven) en de autobiografie Long Walk to Freedom. (De Lange Weg Naar de Vrijheid)

nelson_oud
 © ANP

In 2005 besluit Nelson terug te treden uit zijn publieke leven, en zich terug te trekken in het rustige Qunu. Hoewel Mandela geen publiekelijk boegbeeld meer is zet hij veel van zijn liefdadigheidswerk wel voort. Onder het motto “Don’t call me, I’ll call you” is hij voor een selecte groep nog bereikbaar. Even is hij nog publiekelijk te zien tijdens het wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika. De daarop volgende jaren is het icoon almaar vaker in het ziekbed te vinden met ademhalingsproblemen, mogelijk veroorzaakt door de jaren in ballingschap waarin hij tuberculose opliep. Op 5 december 2013, overlijdt Nelson Mandela op 95-jarige leeftijd.

standbeeld van mandela in pretoria

Helikopters met vlaggen van Zuid-Afrika vliegen boven een standbeeld van Nelson Mandela in de Zuid-Afrikaanse hoofdstad Pretoria.

 © ANP

In het kort

  • Nelson Mandela gaat naar school in het dorpje Qunu. Na het overlijden van zijn vader adopteert regent Jongintaba hem op 12-jarige leeftijd, waardoor hij later de mogelijkheid heeft om naar goede scholen te gaan.

  • Apartheid is een politiek systeem gericht op segregatie en racisme, dat door de Britse en Nederlandse koloniale overheersers in Zuid-Afrika is ingevoerd.

  • Mandela vlucht naar Johannesburg om een uithuwelijking uit de weg te gaan. Hij rondt daar zijn universitaire studie af en woont vergaderingen van het ANC bij. In 1944 richt hij de jeugdbeweging van de anti-apartheidspartij op.

  • Nelson Mandela en andere ANC-aanhangers worden aangeklaagd wegens sabotage op de staat, en veroordeeld tot levenslange verbanning op Robbeneiland.

  • Na 27 jaar gevangenschap komt Mandela vrij en onderhandelt hij met president De Klerk over de ontmanteling van apartheid en de organisatie van de eerste democratische verkiezingen.

  • Mandela wordt president van Zuid-Afrika, wint de Nobelprijs voor de Vrede en roept het land op tot verzoening. Na één termijn regeren treedt hij af, maar zet hij zich nog wel in voor goede doelen.

Geraadpleegde bronnen

    En je weet het!

    Anderen het laten weten?

    auteur

    Door Niek van Lent

    Ook interessant om te weten