Wat is het dark web?
Wat is het dark web?
Laatste update: 30-06-2022
Het internet dat wij kennen is slechts een klein deel van het gehele internet. Om de lagen van het web te omschrijven, wordt vaak de metafoor van de ijsberg gebruikt: het topje dat boven water uitsteekt staat voor het toegankelijke internet, en het reusachtige stuk onder water representeert het moeilijk bereikbare deep web. De duistere kant van het deep web wordt ook wel het dark web genoemd. Maar wat houdt dat precies in?
Wat is het verschil tussen deep web en dark web?
Wanneer je als internetgebruiker iets opzoekt met een zoekmachine als Google, maak je gebruik van het surface web. Het zijn makkelijk vindbare sites waar iedereen zomaar op kan kijken.
Naast het surface web heb je het deep web. Het is de onderkant van de ijsberg en het deel van het web die je met een zoekmachine niet zomaar kunt vinden. Het deep web bewaart vooral gevoelige, onschuldige informatie; denk aan inloggegevens en overheidsdata, maar ook aan academische, medische en militaire databanken. Deze informatie zit bij wijze van spreken 'diep' verstopt in het internet. Het is alleen toegankelijk voor personen die in het bezit zijn van het exacte webadres of een gebruikersnaam met wachtwoord. Naar schatting neemt deep web minstens negentig procent van het internet in beslag.
Het dark web is een onderdeel van het deep web. Hoewel het deep en dark web op elkaar lijken, zijn er toch wezenlijke verschillen tussen de twee. Het dark web heet namelijk niet voor niets het 'dark web'; het is een paradijs voor mensen die illegaal handelen in wapens, drugs en kinderporno.
Het kopen van illegale wapens op het dark web gaat heel gemakkelijk. In Nederland wordt er veel geld verdiend met deze wapenhandel.
Wie een kijkje wil nemen op het duistere web, heeft daarvoor een speciale browser nodig. De software die het meest wordt gebruikt is TOR: The Onion Router. Door het gebruik van dit netwerk ben je zo goed als onzichtbaar en lastig te traceren. Gegevens worden keer op keer versleuteld - met een duur woord encryptie genoemd. The Onion Router - 'onion' ofwel 'ui' in het Engels – dankt zijn naam aan het idee van een ui die gepeld moet worden voordat de kern zichtbaar is. Andere software is I2P of Freenet.
Het dark web is het duistere hoekje van het deep web, ook wel de derde laag van het internet genoemd.
Hoe is het dark web ontstaan?
The Onion Router is ontwikkeld door de informaticus Roger Dingledine, in opdracht van de Amerikaanse marine en de militaire onderzoeksdivisie Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA). Het primaire doel van TOR is om de interne communicatie van Amerikaanse militairen te beveiligen. Maar door de online anonimiteit van het dark web, is het langzaam maar zeker een walhalla voor criminelen geworden. In 2004 worden voor het TOR-netwerk zogenoemde hidden services (verborgen diensten) ontwikkeld; websites waar verschillende goederen en diensten op worden aangeboden. URL’s eindigen dan niet met .nl of .com, maar met .onion.
Supporters van Ross Ulbricht, oprichter van het online drugsimperium Silk Road, protesteren tegen het proces van Ulbricht.
Sinds het ontstaan van deze hidden services zijn er al aardig wat websites met een duister randje uit de lucht gehaald. De bekendste is de online zwarte markt Silk Road. Het is jarenlang een illegale marktplaats voor drugs en verdovende middelen met een omzet van maar liefst één miljard dollar. In 2013 sluit de FBI de website en arresteert oprichter Ross Ulbricht. Hij geeft toe het brein achter Silk Road te zijn en opdrachtgever van huurmoordenaars die zes moorden plegen. De Amerikaanse crimineel is in 2015 veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Ook een Nederlandse drugsdealer krijgt in de VS 10 jaar cel vanwege het verhandelen van drugs op Silk Road. In juli 2017 haalt de FBI een soortgelijke site – Alphabay – offline en ontmantelt het drugsnetwerk Hansa Market.
De Nederlandse politie heeft in samenwerking met de FBI de eigenaren van Hansa Market in de val weten te lokken.
Wat is er te vinden op het dark web?
Naast drugs- en wapenhandel is het darkweb een plek waar jaarlijks miljoenen gestolen identiteitsgegevens worden doorverkocht. Vervalste paspoorten, sofinummers en rijbewijzen zijn er ook makkelijk verkrijgbaar. Het dark web staat ook bekend om wapen- en orgaanhandel, huurmoordenaars, pro-ana websites en kinderpornografie. Ook zouden er zogeheten snuff-films te zien zijn, maar voor het bestaan ervan is nooit hard bewijs geleverd. Tevens bestaat er ook nog iets als crush porno: filmpjes waarin dieren op vreselijke wijze worden mishandeld en vermoord. Omdat dit soort video’s worden geplaatst door anonieme gebruikers, is het bijna onmogelijk daders op te sporen.
Het Dark Web is een paradijs voor mensen die illegaal handelen in wapens, drugs, organen en kinderporno.
Waarom zijn criminelen moeilijk op te sporen op het dark web?
Zolang criminelen anoniem kunnen blijven en geen fouten maken is het voor de overheid en geheime diensten heel lastig hen op te sporen. En als een zwarte markt wordt opgerold, duiken andere illegale handelaren op. Toch boeken de geheime diensten, politie en overheid wel vooruitgang met het ontmantelen van beruchte hidden services.
Wilbert Paulissen, hoofd Landelijke Recherche, en cyberofficier Martijn Egberts lichten een groot internationaal onderzoek op het darkweb toe.
Een effectieve manier zijn undercoveracties om gaten in de beveiliging te vinden of nieuwe technologie te ontwikkelen zoals de militaire onderzoeksdivisie DARPA doet met haar nieuwe zoekmachine Memex. Memex zou het onzichtbare zichtbaar moeten maken op het dark Web en bijvoorbeeld mensenhandel op kunnen sporen.
Hoewel er vooruitgang wordt geboekt in de strijd tegen cybercriminaliteit, blijft het lastig voor politie om het onzichtbare zichtbaar te maken.
Een ander obstakel voor het opsporen van criminelen is het betaalmiddel op het dark web met cryptovaluta zoals de anonieme bitcoin die nauwelijks sporen achter laat. Hierdoor kost het veel meer tijd om wetsovertreders aan het licht te brengen.
Waarom wordt het dark web niet uit de lucht gehaald?
Maar als het dark web zoveel nadelen heeft, waarom wordt het dan niet gewoon helemaal opgeheven? Omdat dit onmogelijk is. TOR is een open netwerk en zolang het internet bestaat, bestaat het dark web ook. En het wordt niet alleen gebruikt door criminelen. Het biedt mogelijkheden voor mensen die anonimiteit en privacy belangrijk vinden. Het is interessant voor burgers uit dictatoriale landen met strenge (internet)censuur, mensenrechtenactivisten, journalisten en overheidsinstanties. Het is niet voor niets dat het TOR-project nog steeds wordt gefinancierd door Google en de Amerikaanse overheid.
In wezen kan het dark web dus gezien worden als zegen en vloek: enerzijds biedt het netwerk tal van mogelijkheden voor mensen en organisaties met goede bedoelingen, anderzijds kunnen criminelen hier ongestoord hun gang gaan.
In het kort
Er is het surface web (alles wat je zoekmachine kan vinden) en het deep web (alles wat je zoekmachine niet kan vinden). Het deep web heeft een deel dat het dark web heet, met veel verborgen onderdelen.
In 2004 worden voor het TOR-netwerk zogenoemde hidden services (verborgen diensten) ontwikkeld. Deze hidden services zijn websites waar verschillende goederen en diensten op worden aangeboden. URL’s eindigen dan niet met .nl of .com, maar met .onion.
Op het dark web is van alles te vinden, van drugshandel tot pornografie. Ook video's met mishandelingen van mensen en dieren zijn daar te vinden.
Zolang criminelen anoniem kunnen blijven is het heel lastig hen op te sporen. Toch boeken de geheime diensten, politie en overheid wel vooruitgang met het ontmantelen van beruchte hidden services.
Het dark web uit de lucht halen is onmogelijk. TOR is een open netwerk en zolang het internet bestaat, bestaat het dark web ook. Daarnaast biedt het mogelijkheden voor onder andere mensenrechtenactivisten of journalisten.
En je weet het!
Anderen het laten weten?