Wat is afantasie?
Wat is afantasie?
Video
Laatste update: 14-04-2025
De meeste mensen kunnen in beelden denken, maar bij sommigen blijft het zwart. Denk bijvoorbeeld eens met je ogen dicht aan een schaap. Zie je dan een wollige, witte viervoeter of zie je helemaal niks? Als dat laatste het geval is, dan heb je waarschijnlijk afantasie.
Redacteur: Amber Verheijen
Shara studeerde Politicologie aan de UvA. Voor NPO Kennis doet ze research voor de explainers en presenteert ze. Daarnaast is ze redacteur bij Net in Nederland. Het liefst houdt ze zich bezig met maatschappelijke kwesties, met name met de vraag: hoe kunnen we als individu en samenleving bijdragen aan een betere wereld?
Hoe je iets in je hoofd ziet, heeft te maken met je verbeeldingskracht. Je kan dit zien als een schaal. Aan de ene kant van de schaal heb je helemaal geen verbeeldingskracht zie je niets. Dat heet afantasie. Je weet bijvoorbeeld wel hoe een schaap eruitziet en kan dat prima omschrijven, maar in je hoofd blijft het leeg. Omdat verbeeldingskracht helpt bij het verwerken van informatie, hebben mensen met afantasie vaak moeite met het terughalen van gezichten en herinneringen.
Aan de andere kant van de schaal heb je juist veel verbeeldingskracht en zie je het beeld haarscherp voor je. In dat laatste geval heb je een hele levendige verbeelding. Dat noemen ze hyperfantasie. De meeste mensen zitten ergens in het midden van de schaal. Ze zien bijvoorbeeld een vage omtrek of een simpel plaatje zonder details.
Afantasie is niet bij iedereen hetzelfde. Sommige mensen kunnen als ze hun ogen dicht doen bijvoorbeeld geen plaatjes zien, maar dromen ’s nachts wel in levendige beelden. Terwijl anderen ook in hun dromen geen beelden zien.
Afantasie is geen aandoening of beperking. Het kan soms zelfs handig zijn. Bijvoorbeeld als je een gênante of negatieve ervaring hebt gehad. Je kan die situatie dan namelijk niet visueel opnieuw beleven.