Hoe herken je huidkanker?
Hoe herken je huidkanker?
Laatste update: 15-04-2025
Een raar plekje op je huid of een moedervlek die verandert kan onschuldig zijn. Maar het kan ook wijzen op huidkanker. Dat is de meest voorkomende kankersoort in Nederland. En het aantal mensen dat deze ziekte krijgt, neemt al jaren toe. Als je er op tijd bij bent, is het meestal goed te behandelen. In dit artikel lees je wat huidkanker is en hoe je het kunt herkennen.
Redacteur: Manon Vonkeman
Hoe ontstaat huidkanker?
Huidkanker ontstaat meestal door te veel uv-straling. Bijvoorbeeld doordat je vaak in de zon komt, je huid snel verbrandt of omdat je regelmatig onder de zonnebank ligt. Uv-straling kan de cellen in je huid beschadigen. Er ontstaan dan fouten in het DNA binnenin die cellen. Een paar fouten is niet zo erg. Maar als er veel fouten ontstaan dan kan zo’n cel veranderen in een kankercel. Een kankercel blijft zich steeds delen. Veel van die cellen bij elkaar kunnen samen een tumor vormen, wat er bij huidkanker uitziet als een vreemd plekje op je huid. Bij Het Klokhuis leggen ze simpel uit hoe celdeling werkt en wat er misgaat bij kanker:
De hele aflevering van Het Klokhuis zie je hier terug.
Hoe ouder je bent, hoe groter de kans op huidkanker. Dat komt onder andere omdat je huid dan vaker in de zon is geweest. Daardoor kunnen er meer fouten ontstaan in je cellen.
Naast uv-straling zijn er ook andere dingen die de kans op huidkanker vergroten. Zoals bepaalde medicijnen of een erfelijke aanleg voor huidkanker in je familie.
Hoe ziet huidkanker eruit?
Er zijn verschillende soorten huidkanker. De meest voorkomende zijn: basaalcelcarcinoom (70% van de mensen met huidkanker), plaveiselcelcarcinoom (20%) en melanoom (10%). Een dermatoloog (huidarts) legt kort uit wat de verschillen tussen deze soorten zijn:
De hele aflevering van het programma Gezond of gelul? bekijk je op NPO Start.
Huidkanker kan er verschillend uitzien. Meestal zie je een plekje dat anders is dan de rest van je huid. Bijvoorbeeld een vlekje, bultje of wondje dat niet weggaat. Huidkanker komt vooral voor op plekken die veel in de zon komen. Denk bijvoorbeeld aan je gezicht, hals, handen, armen en benen.
- Een basaalcelcarcinoom ziet er eerst vaak uit als een klein bultje, wondje of een moedervlek – meestal roze, rood of bruin. Deze groeit daarna langzaamaan, waarbij er een wondje met korstje in kan ontstaan.
- Een plaveiselcelcarcinoom begint ook vaak als een klein (licht)roze bultje of wondje, en wordt ook groter. Het plekje wordt dan vaak harder en er ontstaan velletjes of wondjes. Dat worden er meestal steeds meer als je het niet laat weghalen.
- Een melanoom is meestal een bruine of rode vlek die opeens snel groeit of verandert. Bijvoorbeeld een moedervlek die plotseling een andere kleur krijgt of verandert van vorm.
Een dermatoloog legt uit hoe je jezelf op dit soort plekjes kan controleren:
Een basaalcelcarcinoom bestaat vaak uit snel bloedende korstjes, een basaalcelcarcinoom groeit snel en doet vaak pijn, en voor een melanoom is er de ABCDE-regel. Bekijk hier de hele aflevering terug.
Huidkanker bij een donkere huid
Ook als je een donkere huid hebt, kan je huidkanker krijgen. Al is de kans wel een stuk kleiner. Wel is het zo dat het vaak minder snel wordt herkend, waardoor de overlevingskansen lager liggen.
- Basaalcelcarcinoom komt veel minder voor dan bij mensen met een lichte huid.
- Plaveiselcelcarcinoom komt het vaakst voor. Je ziet het vooral op je benen, billen, heupen en voeten. Daarnaast is de kans groter dat de kanker zich verspreidt dan bij een lichte huid (20-40% versus 1-4%).
- Melanoom komt weinig voor. Maar als je het krijgt, is de kans op overlijden groter door latere diagnoses. Het zit vaak op je handpalmen, voetzolen of onder je nagels.
Hoe gevaarlijk is huidkanker?
Huidkanker kan uitzaaien. Dat betekent dat de kanker zich verspreidt naar andere delen van je lichaam en daar nieuwe tumoren vormt. Maar dat gebeurt gelukkig niet vaak. Bij een basaalcelcarcinoom is het heel zeldzaam en bij een plaveiselcelcarcinoom gebeurt het soms.
Bij een melanoom is de kans het grootst. Deze zaait in 20% van de gevallen uit. Meestal verspreidt de kanker zich dan eerst naar je lymfeklieren. Soms zaait het ook uit naar andere organen. Dan is de kans op genezing kleiner. Je krijgt dan vaak zwaardere behandelingen, zoals immuuntherapie of doelgerichte therapie.
Ook als de kanker niet uitzaait, kan het schadelijk zijn. Het kan dieper in je huid groeien of in je spieren of botten. Daardoor kan het schade in je lichaam aanrichten. Gelukkig is huidkanker vaak goed te behandelen. Meestal snijdt de arts het plekje weg. Maar er zijn ook andere behandelingen, zoals een crème, bestraling of tabletten. Welke behandeling je krijgt, hangt onder andere af van de soort kanker en het plekje.
Kan je huidkanker voorkomen?
Je kan huidkanker niet voorkomen, maar wel de kans dat je het krijgt verkleinen. De belangrijkste tip is: bescherm jezelf tegen uv-straling. Het advies is onder andere om niet onder de zonnebank te gaan, tussen 12:00 en 15:00 uur uit de zon te blijven, en je goed en vaak in te smeren met zonnebrandcrème. Er zijn verschillende soorten zonnebrandcrème en ook de prijs kan flink verschillen. Of een duurdere zonnebrandcrème beter is, zie je in deze video:
Klik hier voor alle uitzendingen van het programma op NPO Start.
Verder is het advies om je huid een aantal keer per jaar te checken op veranderingen of vreemde plekjes. Vertrouw je het niet, dan kan je naar de huisarts gaan. Die kan soms een biopt nemen. Dat betekent dat er een klein stukje uit het plekje wordt weggehaald en onderzocht op huidkanker. Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op genezing.
In het kort:
Huidkanker is een vreemd plekje op je huid dat meestal ontstaat door te veel uv-straling van de zon.
De meest voorkomende soorten zijn basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom.
Meestal ziet huidkanker eruit als een plekje dat anders is dan de rest van je huid. Het komt vooral voor op plekken die veel in de zon komen.
De kanker kan uitzaaien naar andere delen van je lichaam, maar dat gebeurt niet vaak. Bij een melanoom is de kans het grootst.
Meestal is huidkanker goed te behandelen. Vaak snijdt een arts het plekje dan weg.
Als je jezelf goed beschermt tegen de zon, is de kans kleiner dat je huidkanker krijgt. Ook is het handig om jezelf regelmatig te checken op vreemde of veranderende plekjes op je huid.
Geraadpleegde bronnen
En je weet het!
Anderen het laten weten?
