Wat is het Leids Ontzet?

Wat is het Leids Ontzet?

3:37

Video

Explainer

Wat is het Leids Ontzet?

Laatste update: 27-08-2024

Op 3 oktober is het jaarlijks groot feest in Leiden vanwege het Leids of Leidens Ontzet. Dan wordt gevierd dat de stad in 1574 is bevrijd uit handen van de Spanjaarden tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Klaas van Kruistum is presentator en programmamaker bij KRO-NCRV. Hij is oa bekend als presentator van De Rekenkamer, Beste Vrienden en Klaas kan alles.

Presentator :  Klaas van Kruistum

Omroep: KRO-NCRV

De Tachtigjarige Oorlog, van 1568 tot 1648, ontstaat als opstand tegen de Spaanse koning Filips II. Hij bepaalt in die tijd alles in de Zeventien Provinciën: het huidige Nederland, België en een stukje van Duitsland. Die opstand begint in 1566 met de beeldenstorm. De ‘ijzeren hertog van Alva’ wordt naar Nederland gestuurd om de rust te herstellen en het protestantisme te verbieden.

Leiden besluit niet langer trouw te zijn aan de Spaanse koning. Hier wordt de stad voor gestraft door de stadsmuren af te sluiten en de bewoners uit te hongeren, ook breken er ziektes uit. Na 4 maanden hebben de inwoners zo veel honger dat ze zich willen overgeven. 

Het laatste redmiddel is Willem van Oranje en zijn leger van opstandelingen, de geuzen. Zij steken de dijken door, zodat het land rondom de stad onder water komt te staan. De Spanjaarden vluchten.

Op 3 oktober 1574 bevrijdt het geuzenleger Leiden. Ze hebben haring en wittebrood voor de uitgehongerde bewoners. Ook worden de ingrediënten voor hutspot gevonden. Dit wordt nog steeds elk jaar gegeten bij de viering van het Leids Ontzet. Ook is er jaarlijks een optocht, een herdenkingsdienst en veel muziek.

Leiden is niet de eerste stad die door Willem van Oranje en zijn geuzenleger werd bevrijd van de Spanjaarden. In oktober 1573 worden in Alkmaar als eerste de dijken doorgestoken om de Spanjaarden te verjagen. Hierna volgt ook nog de bevrijding van Hoorn en Middelburg. 

Meer weten over de Tachtigjarige Oorlog? Bekijk onze collectie

Ook interessant om te weten