Hoe zijn Noord- en Zuid-Korea ontstaan?
Hoe zijn Noord- en Zuid-Korea ontstaan?
Laatste update: 08-11-2024
Al decennialang lopen de spanningen tussen Noord- en Zuid-Korea hoog op. Maar hoe is die scheiding tussen Noord en Zuid eigenlijk ontstaan?
Korea is één land tot 15 augustus 1945. Op die dag geven de Japanners zich over en eindigt officieel de Tweede Wereldoorlog. Korea – sinds 1910 bezet door Japan – wordt in twee delen gesplitst. Het noorden wordt bestuurd door de Russen en het zuiden door de Amerikanen. De grens komt te liggen bij de achtendertigste breedtegraad.
Oorspronkelijk is het plan om van Korea weer één land te maken, en er worden ook pogingen gedaan door Rusland en de Verenigde Staten om samen het land te regeren, maar het wantrouwen tussen de communistische Russen en de kapitalistische Amerikanen blijkt toch te groot. Drie jaar na het einde van de oorlog worden twee staten opgericht: een democratische republiek in het zuiden en een socialistische volksrepubliek in het noorden.
Wat is de Koreaanse oorlog?
Het door de Russen gesteunde Noord-Korea valt op 25 juni 1950 het op het westen gerichte Zuid-Korea binnen: het begin van de Koreaanse Oorlog. Noord-Korea vindt dat de Korea’s één communistische staat moeten worden.
De Noord-Koreanen komen een heel eind. Zo wordt binnen enkele dagen de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul ingenomen. De steun aan Zuid-Korea - van onder meer de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en zelfs een bataljon van 4.700 Nederlandse soldaten - zet aanvankelijk geen zoden aan de dijk. Maar omdat de Noord-Koreanen onder andere problemen krijgen met hun bevoorrading aan de troepen lukt het Zuid-Korea en zijn medestanders uiteindelijk om de Noord-Koreanen terug te dringen. In de onderstaande video-carrousel zijn historische beelden te zien van die strijd en hoe de VN pogingen doet om vrede te stichten.
Korea Oorlog
Al in 1951 wordt er gestart met vredesonderhandelingen, maar pas in de zomer van 1953 komt het tot een staakt-het-vuren. In het plaatsje Panmunjeom wordt een wapenstilstand ondertekend.
In Panmunjeom wordt de wapenstilstand tussen de twee Korea’s ondertekend.
Is er ooit vrede gesloten tussen Noord- en Zuid-Korea?
Er is nooit officieel vrede gesloten. De wapenstilstand is ook nu nog van kracht en dat betekent dat de twee Korea’s nog steeds in staat van oorlog met elkaar zijn. Zo ongeveer op dezelfde plek als waar voor de Korea Oorlog de grens tussen de twee landen lag -rond de achtendertigste breedtegraad- is de zogeheten demarcatielijn bepaald. Dit is een bestands- of scheidingslijn. Die wordt getrokken terwijl er wordt gewerkt aan een definitief akkoord tussen de betrokken partijen. Maar tot zo'n definitief akkoord is het nooit gekomen.
Twee Amerikaanse militairen zijn gedood door Noord-Koreanen tien kilometer ten zuiden van de demarcatielijn.
Om de demarcatielijn heen is een gedemilitariseerde zone ingericht: een buffer tussen de twee legers. In de jaren na de Korea Oorlog provoceert Noord-Korea nog regelmatig Zuid-Korea op of over deze lijn.
Menno Bentveld staat bij de grens van Noord- en Zuid-Korea. “Als ik hier de grens oversteek dan ben ik het haasje, is mij gezegd.”
Hoe gevaarlijk is Noord-Korea?
Noord-Korea is het meest gesloten land ter wereld. Het heeft een dictatoriaal regime dat blijft dreigen met nucleaire aanvallen. Lees er hier meer over.
Is hereniging van Noord- en Zuid-Korea mogelijk?
Noord- en Zuid-Korea zijn op politiek en economische gebied totaal verschillend ingericht: de een gestoeld op communistisch/socialistische gronden, de ander kapitalistisch. Het is niet realistisch om te denken dat zoiets na bijna 80 jaar snel aan elkaar gesmeed kan worden. Daar komt bij dat Noord-Korea een dictatuur is en Kim Jong-un zijn absolute heerschappij niet zal op te geven.
Door de jaren heen is overigens wel toenadering gezocht en zijn er gesprekken gevoerd over vrede en samenwerking.
Zo bedenkt Kim Dae-jung, de president van Zuid-Korea van 1998 tot 2003, de Sunshine politiek. Het doel ervan is het aanhalen van de banden en meer economische samenwerking tussen de twee landen. In 2000 krijgt Kim Dae-jung hiervoor de Nobelprijs voor de Vrede.
De Zuid-Koreaanse president Kim Dae-jung heeft de Nobelprijs voor de Vrede gekregen voor zijn inzet om de relatie met Noord-Korea te verbeteren. “Ik denk niet dat ze in Noord-Korea op dit moment zo vreselijk blij zijn dat Kim Dae-jung alle credit krijgt.”
Wat bij de gesprekken en onderhandelingen tussen de twee landen telkens weer een gespreksonderwerp is, is de hereniging van families. Door de strikte opdeling van het land na de Koreaanse oorlog zijn families ook van elkaar gescheiden. Af en toe komt er toestemming voor een klein aantal gelukkigen om elkaar te ontmoeten. Dat levert emotionele taferelen op zoals in deze video.
Families uit Noord- en Zuid-Korea worden voor een paar dagen herenigd. “Waar is onze broer?” “Ik ben de enige die nog leeft.”
Tijdens de Olympische Spelen van 2018 in het Zuid-Koreaanse PyeongChang vindt er een verrassende wending plaats: Noord- en Zuid-Korea treden onder één vlag op tijdens de openingsceremonie en er wordt een gezamenlijk ijshockeyteam geformeerd,
Na de Spelen lijken de politieke spanningen kort af te nemen als de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un in het geheim de Chinese president Xi Jinping bezoekt. Dit is zijn eerste bezoek aan het buitenland en hij laat weten dat hij goede wil heeft tot samenwerking met China, Zuid-Koera en Amerika. Volgens de Chinese pers zou hij zelfs bereid zijn het kernwapenarsenaal af te bouwen.
Maar van hereniging van Noord- en Zuid-Korea en afbouw van kernwapens is weinig terecht gekomen. Sinds 2023 neemt de nucleaire militaire dreiging vanuit Noord-Korea weer toe en verklaart Kim Jong-un niet langer hereniging met Zuid-Korea na te streven. In zijn nieuwjaarstoespraak zegt hij dat hereniging van beide Korea's niet langer mogelijk is. Alle Noord-Koreaanse organisaties die zich met de hereniging bezighouden worden opgeheven.
In het kort
Korea wordt na de Tweede Wereldoorlog in twee delen gesplitst. Noord- en Zuid-Korea. Een communistisch noorden, gesteund door de Russen. En een democratisch kapitalistisch zuiden, gesteund door de VS en het westen.
De grens tussen Noord- en Zuid-Korea komt te liggen op de achtendertigste breedtegraad.
In 1950 vallen de Russen Zuid-Korea binnen. Het begin van de Koreaanse oorlog waaraan de VS, Frankrijk, VK en ook Nederlandse soldaten aan deelnemen.
In 1953 komt het tot een wapenstilstand. Maar officieel komt het nooit tot een vrede en zijn de twee Korea's nog steeds in staat van oorlog met elkaar.
Pogingen tot toenadering en gesprekken over vrede en hereniging hebben tot nu toe niets opgeleverd.
Geraadpleegde bronnen
En je weet het!
Anderen het laten weten?