Hoe gevaarlijk is Noord-Korea?
Hoe gevaarlijk is Noord-Korea?
Laatste update: 11-11-2024
Noord-Korea is het meest gesloten land ter wereld. Jarenlang lijkt het vooral gevaarlijk voor buurlanden Zuid-Korea en Japan. Maar dat verandert als Noord-Korea vanaf 2006 een kernwapenmacht wordt. Het ontwikkelt in de jaren erna lange afstandsraketten en lichte kernkoppen. Hiermee komen de VS en delen van Europa binnen bereik.
Redacteur: Femke van der Laan
Het westen ziet Noord-Korea inmiddels als een bedreiging voor de wereldwijde veiligheid. Zeker als in 2024 de leider van het dictatoriale regime, Kim Jong-Un, een overeenkomst sluit met de Russische president Poetin om elkaar militair en economisch te steunen. Noord-Korea zet hierna woord om in daad. Het stuurt troepen en wapens naar Rusland, die vervolgens in Oekraïne kunnen worden ingezet. In ruil hiervoor krijgt Noord-Korea van Rusland militaire technologie om zijn kernwapens te verbeteren.
Volgens de secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, loopt de 'illegale oorlog' van de Russen in Oekraïne hoger op door de inzet van de Noord-Koreaanse militairen op het slagveld. Met de wapenleveranties aan Rusland kan Noord-Korea ook de doeltreffendheid van zijn wapens testen in een oorlogssituatie.
Wie heeft de macht in Noord-Korea?
Noord-Korea wordt vanaf haar ontstaan in 1948 geleid door leden van de Kim-familie. Lees hier meer over de drie opeenvolgende generatie leiders, hun persoonsverheerlijking en hun macht.
Hoe groot is het Noord-Koreaanse leger?
Noord-Korea is op papier een grote militaire mogendheid. Het leger bestaat uit ongeveer 1,2 miljoen soldaten[1]. Het is daarmee na China, de Verenigde Staten en India, het vierde grootste leger ter wereld. Het land geeft een kwart van het nationale inkomen uit aan defensie. Desondanks is dit leger volgens deskundigen[2] ondergeschikt aan het kleinere, maar beter uitgeruste Zuid-Korea, die ondersteund wordt door het sterke leger van de Verenigde Staten.
Naast het leger kan Noord-Korea rekenen op zo'n 600.000 reservisten en 5,7 miljoen paramilitairen. Opgeteld met de 1,2 miljoen militairen betekent dit dat een-derde van de Noord-Koreaanse bevolking inzetbaar is voor oorlogsvoering.
Sinds wanneer ontwikkelt Noord-Korea kernwapens?
De nucleaire ambitie van Noord-Korea begint eind jaren '50 van de vorige eeuw. Dan stuurt de eerste leider van het land, Kim Il-sung, de eerste Noord-Koreaanse wetenschappers naar zijn Russische bondgenoten met de bedoeling om kennis op te doen. Maar de echte investeringen en ontwikkeling beginnen vanaf de jaren '80.
In december 1985 tekent Noord-Korea nog het non-proliferatieverdag, waarmee de verspreiding van kernwapens moet worden tegengegaan. Daarnaast tekenen Noord- en Zuid-Korea een verdrag voor het verwijderen van nucleaire wapens van het Koreaanse schiereiland. Beide landen spreken af geen nucleaire wapens te produceren. Ook stemmen zij in met wederzijdse inspecties. Maar kort daarna wordt Noord-Korea toch verdacht van de ontwikkeling van kernwapens.
De Verenigde Naties overwegen sancties tegen Noord-Korea omdat ze weigeren inspecteurs toe te laten. “De satellietfoto’s geven een duidelijke aanwijzing dat de twee centrales die wij wilden zien iets te maken hebben met de opslag van nucleair afval.”
In 2002 verdenken de Verenigde Staten de Koreanen weer van het bezit van kernwapens. De Noord-Koreanen stellen dat zij recht hebben op deze wapens. Vanuit de Verenigde Staten zou dreiging uitgaan voor het bestaansrecht van hun land. De Noord-Koreanen zeggen in 2003 het non-proliferatieverdag op. Kort daarna verklaren zij dat het nucleaire onderzoekscentrum Yongbyon klaar is voor gebruik.
Noord-Korea houdt zich niet langer aan het non-proliferatieverdrag. Dat verdrag verbiedt de verspreiding van kernwapens. “Wereldleiders tuimelen over elkaar heen om Noord-Korea te veroordelen.”
Na het opzeggen van dit verdrag doet Noord-Korea regelmatig kernproeven. Het doel is om een langeafstandsraket te kunnen produceren met een kernkop die de Verenigde Staten kan raken. De ontwikkeling van nucleaire wapens gaat gestaag. Maar er mislukken ook veel kernproeven. De meeste raketten verdwijnen in de Japanse zee. En een aantal ontploft vlak na de lancering.
De Noord-Koreaanse pers geeft een foto vrij van de testlancering van de middellangeafstandsraket Pukguksong-2 (22-05-2017).
In 2017 lopen de spanningen hoog op als de Noord-Koreanen ondergrondse kernproeven uitvoeren. Ook dreigt de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul te bombarderen. Die dreiging geldt ook voor de Amerikaanse bondgenoot Japan. Net als het nabijgelegen eiland Guam. Dit eiland in de Stille Oceaan is Amerikaans grondgebied. Het is in de Vietnamoorlog een strategische uitvalsbasis voor de Amerikaanse luchtmacht. En het wordt sindsdien gebruikt voor de marine en voor de B1 Lancer bommenwerpers die 'gewone' en nucleaire bommen kan afwerpen.
De Amerikanen beschermen daarnaast hun grondgebied met het modernste raketafweersysteem voor korte- en middellangeafstandsraketten; THAAD. Dat staat ook in Japan en Zuid-Korea opgesteld. Maar de komst hiervan is tegen de zin van de Zuid-Koreanen. Zij zien het als onnodig ophitsen richting Noord-Korea. Ook China is hierop tegen omdat deze moderne radar deels haar eigen grondgebied bereikt.
Japan en de VS gaan er van uit dat Noord-Korea inmiddels over kernkoppen beschikt. Die zouden klein genoeg zijn om op de Noord-Koreaanse raketten geplaatst te worden. Het Noord-Koreaanse regime stelt dat zij hiermee Alaska en de Amerikaanse westkust kunnen bereiken. Hoe de wereld op deze dreiging in 2017 reageert zie je in onderstaande video.
De spanning tussen Noord-Korea en de Verenigde Staten loopt hoog op doordat Noord-Korea kernproeven uitvoert. “Ze zullen niet naar de onderhandelingstafel komen voor ze bewezen hebben dat ze een effectief kernwapen hebben.”
De Amerikaanse president Donald Trump reageert met harde woorden: "Als Noord-Korea doorgaat met het bedreigen van de VS, zal het te maken krijgen met vuur en woede die de wereld niet eerder heeft gezien." Noord-Korea waarschuwt daarop voor een "totale oorlog" en dreigt met een aanval op Guam.
De spanningen tussen de VS en Noord-Korea lopen op.
Is er hoop op ontspanning?
Ondanks die verslechterde relaties en oplopende spanning, komt het op 12 juni 2018 tot een onverwachte, historische ontmoeting tussen Donald Trump en Kim Jong-un. In Singapore schudt een Noord-Koreaanse leider voor het eerst in de geschiedenis de hand van een Amerikaanse president.
Er lijkt sprake van ontspanning en er komt zelfs een slotverklaring. Noord-Korea belooft toe te werken naar vermindering en verwijdering van kernwapens; een zogeheten denuclearisatie. In ruil hiervoor zijn er veiligheidsgaranties van de VS. Critici zeggen echter dat vrijwel alle toezeggingen naar elkaar al eerder gedaan zijn. Ook zouden de twee leiders waarschijnlijk verschillende definities hebben van de term denuclearisatie. Details over de ontmanteling van kernwapens, zoals controle of inspectie hiervan, staan er niet in.
Tot ieders verrassing is er een jaar later op 30 juni 2019 nog een ontmoeting tussen Trump en de Noord-Koreaanse leider. Trump zet als eerste Amerikaanse president kort voet op Noord-Koreaanse bodem. Dat gebeurt in de zogeheten Koreaanse gedemilitariseerde zone. Dat is een bufferzone tussen Noord- en Zuid Korea. Langs die grens staan de legers van beide landen sinds de opsplitsing van Korea in 1948 met hun legers paraat.
In juni 2019 zet Trump als eerste Amerikaanse president voet op Noord-Koreaanse bodem.
Ondanks deze tweede historische stap bereiken de twee geen akkoord en verandert er weinig. In 2021 noemt[3] Kim Jong-un de Verenigde Staten nog steeds de grootste vijand van Noord-Korea. Het land gaat nog steeds door met het testen van lange afstandsraketten. Ook is sinds 2022 een nieuwe kernwapenwet[4] actief waardoor er met Noord-Korea niet meer te onderhandelen valt over het bezit van kernwapens. Bij bedreiging van het land zal het automatisch een preventieve nucleaire aanval doen.
In 2024 kondigt Kim Jong-un aan Zuid-Korea als 'vijand nummer één' op te nemen in de grondwet. Hij voegt hieraan toe dat Noord-Korea geen oorlog wil, maar er ook niet van wegloopt[5]. Daarnaast sluit hij met Rusland een samenwerkingsovereenkomst. Hierin staat dat de landen elkaar te hulp schieten als een van hen wordt aangevallen.
Hoe zijn Noord- en Zuid-Korea ontstaan?
Lees hier meer over het ontstaan van Noord- en Zuid-Korea en wat de Verenigde Staten en Rusland met dit gebied te maken hebben.
In het kort
Noord-Korea heeft het vierde grootste leger van de wereld. Na India, China en de Verenigde Staten.
In de jaren 50 doet het nucleaire kennis op in Rusland. Vanaf de jaren 80 investeert het veel geld in de ontwikkeling van lange afstandsraketten en kernwapens.
In 2017 lopen de spanningen hoog op tussen Noord- en Zuid-Korea en de Verenigde Staten. Een conflict in Azië wordt op het nippertje vermeden.
De historische ontmoeting in 2019 en 2019 tussen de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un en de Amerikaanse president Trump op de grens van Noord- en Zuid-Korea leidt tot niets.
In 2024 sluiten Rusland en Noord-Korea een samenwerkingsverband. Ze beloven elkaar op economisch en militair vlak te steunen.
In ruil voor militaire technologische kennis stuurt Noord-Korea in 2024 soldaten en wapens naar Rusland, die ingezet en getest worden in Oekraïne.
In 2024 past Noord-Korea de grondwet aan. Zuid-Korea wordt hierin sindsdien 'vijand nummer een genoemd.
Geraadpleegde bronnen
En je weet het!
Anderen het laten weten?
