Wat is anorexia?

Met anorexia heb je een verstoord lichaamsbeeld. Hoe dun je ook bent, je vindt jezelf nog steeds te dik. Hierdoor blijven de meeste mensen met anorexia afvallen en kan het lichaam op een gegeven moment minder goed gaan werken. Overigens heeft niet iedereen met anorexia ook . Als je anorexia hebt maar geen ondergewicht, heet dat 'atypische anorexia'. 

De meeste mensen met de diagnose anorexia zijn vrouw. Waarom dat zo is, is onbekend. Het kan meespelen dat vrouwen meer druk voelen om dun te zijn, terwijl voor mannen zijn belangrijker is. Maar wetenschappers vermoeden ook dat de cijfers vertekend zijn. Bij mannen is de diagnose soms moeilijker te stellen, bijvoorbeeld omdat ze veel gaan trainen en mensen dan denken dat iemand juist goed bezig is. Ook wordt anorexia vaak gezien als een 'vrouwenziekte'. Daardoor komen mannen er misschien minder snel mee naar buiten.

Ook omgevingsfactoren spelen vaak een rol. Bijvoorbeeld als er in je omgeving bijvoorbeeld veel focus is op het uiterlijk of je op een sport zit waarbij dat belangrijk is, zoals ballet. Ook een ingrijpende gebeurtenis kan bijdragen aan het ontwikkelen van de ziekte. Daarbij kan je bijvoorbeeld denken aan dingen als een verhuizing, scheiding of mishandeling. Vaak zijn het dingen in je leven waar je weinig controle over hebt en geeft de anorexia je dan wel dat gevoel van controle of houvast. 

Ook erfelijke aanleg kan een rol spelen. Sommige genen kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat als je eenmaal gaat lijnen, het evenwicht tussen honger en verstoord raakt. Als een van je ouders anorexia heeft, is de kans groter dat je het zelf ook krijgt. Dat heeft waarschijnlijk niet alleen met je genen te maken, maar ook met de manier waarop je dan opgroeit. 

Het helpt bovendien niet dat een dun lichaam het schoonheidsideaal is en dat je dat veel terugziet in de media en op social media. Social media hebben als extra nadeel dat je in een filterbubbel terecht kan komen. Als je bijvoorbeeld een aantal video's kijkt over afvallen of fitnessen, krijg je daar steeds meer van te zien of krijg je daardoor video's van anderen met anorexia. Hierdoor kan je het gaan normaliseren. Ook kan het je nog onzekerder maken of zelfs op ideeën brengen.

Daarnaast werkt de hormoonhuishouding soms niet meer goed. Bij vrouwen kan de menstruatie bijvoorbeeld uitblijven en bij mannen kan het leiden tot . Zelfs blijvende onvruchtbaarheid is een van de risico’s. Verder kan je huid slap, droog en schilferig worden. Ook kan je onder andere last krijgen van maag- en darmklachten, zwakkere botten, tandbederf, zwakke spieren, wazig zien, duizeligheid, hartkloppingen of zelfs een hartstilstand. In 5 tot 10% van de gevallen overlijdt iemand aan anorexia door ernstig ondergewicht of zelfmoord.

Naast lichamelijke gevolgen zijn er bij anorexia ook psychische gevolgen. Zo voelen veel mensen zich somber en angstig. Soms ontstaat er een depressie. Je kan bijvoorbeeld nauwelijks meer interesse opbrengen voor dingen die eerst leuk en belangrijk voor je waren, zoals hobby’s, opleiding, werk en vrienden. Je ziet ook vaak dat er ruzies met familie en vrienden ontstaan. Zij maken zich zorgen, terwijl je zelf vaak vindt dat er niets aan de hand is. Mede daardoor kan je je alleen voelen en in een belanden. 

Iemand met anorexia zoekt zelf vaak geen hulp, omdat je jezelf niet als ziek ervaart. Het afvallen kan een gevoel van rust geven en daardoor hebben mensen juist vaak het gevoel dat ze iets goeds doen. Hierdoor is het moeilijk om bij jezelf te herkennen dat het ongezond is wat je doet. Juist daarom is alertheid van de omgeving erg belangrijk.