Wie is Geert Wilders?
Wie is Geert Wilders?
Laatste update: 16-06-2025
Geert Wilders is het langstzittende, actieve Kamerlid in de Tweede Kamer. Hij begint zijn politieke loopbaan in 1990 als fractiemedewerker en speechschrijver van de VVD. In 2004 stapt hij uit de partij. In de jaren erop bouwt hij aan een eigen politieke groepering. Wat is Wilders achtergrond?
Redacteur: Leonard Ornstein
Hoe groeit Geert Wilders op?
Geert Wilders omschrijft zijn jeugd als volgt: “Ik ben geboren in het mooie Venlo in Limburg, op 6 september 1963, als nakomertje van twee zussen en een broer. Mijn vader werkte bij Océ, waarschijnlijk nog steeds de grootste werkgever van Venlo. Mijn moeder was huisvrouw. We waren een vrij stabiel, gelukkig gezin, al was ik bepaald niet de braafste tiener die een moeder zich wensen kan.”
Een “eigenwijze, lastige jongen zonder bovenmatige talenten of bijzondere interesse”, beschrijft politiek-historicus Koen Vossen hem in zijn boek Rondom Wilders, portret van de PVV. Alhoewel hij naar roomse scholen ging, is Wilders nooit een ware katholiek geworden. “Ik heb ertussen gezeten, ik ben ermee opgegroeid, maar ik heb er niets van meegekregen”, zei Wilders in Trouw.
Wat vormt Geert Wilders' kijk op de wereld?
Wat de PVV-leider zelf als vormende momenten noemt, zijn allereerst zijn verblijf in Israël tussen zijn achttiende en negentiende jaar, waar hij een levenslange liefde voor het land op doet en waar hij nog altijd regelmatig naar toe gaat.
Wilders’ tijd als inwoner van de Utrechtse wijk Kanaleneiland is ook bepalend voor hem. Wilders ziet rond 1985 de wijk waarin hij woont veranderen van een keurige, witte middenklassewijk in een wijk waarin zich door de gezinshereniging van arbeidsmigranten uit de jaren 60 en 70 steeds meer Turkse en Marokkaanse gezinnen vestigen. Hij vindt dat zij de wijk “overnemen” en “islamiseren”. De buurt verloedert en er komt meer criminaliteit.
Ten derde vormt zijn periode als medewerker van de Ziekenfondsraad en de Sociale Verzekeringsbank tussen 1985-1990 hem. Hij krijgt te maken met de logge bureaucratie, de overlegcultuur en signaleert misbruik van de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) door sociale partners om van werknemers af te komen.
Reporter duikt in de wilde jeugd van Wilders en hoe die rebellie – na vijftien jaar loyaliteit aan de VVD – uiteindelijk ook de kop opsteekt als hij Kamerlid is.
Waar begint Wilders politieke loopbaan?
Wilders begint bij de VVD als beleidsmedewerker sociale zekerheid, een terrein waarop hij meer dan voldoende praktijkervaring heeft opgedaan. Wijlen oud-VVD-fractievoorzitter Frits Bolkestein is Wilders’ grote voorbeeld, omdat hij duidelijk is, altijd met goed onderbouwde argumenten komt, de rug recht houdt en niet bang is voor kritiek. Ook Pim Fortuyn met zijn klare taal en uitgesproken standpunten is een politieke leermeester voor hem.
Acht jaar later wordt Geert Wilders Kamerlid voor de VVD en begint zijn loopbaan als politicus. Naast zijn gepeperde uitspraken is een opvallend, geblondeerd kapsel zijn handelsmerk. Wilders heeft Indonesische wortels, er wordt wel gespeculeerd dat hij dat wil verhullen door zijn haar te blonderen. Zelf laat Wilders zich niet over een achterliggende ‘kapselgedachte’ uit.
In 2004 botst Wilders met VVD-fractieleider Jozias van Aartsen. Hij laat zich registreren als onafhankelijke fractie in de Tweede Kamer. De groep Wilders is de officiële naam. Vanaf dan gaat hij bouwen aan zijn eigen politieke groepering in de Nederlandse politiek; de PVV.
Wilders over jarenlang leven met beveiliging
In datzelfde jaar krijgt Wilders zware beveiliging, die zijn privéleven en zijn leven als politicus ingrijpend zal veranderen. Wat dat voor hem betekent, vertelt hij in deze video:
Sinds november 2004 mag Wilders geen stap meer mag zetten zonder beveiligers. Hoe is het om zo te leven?
Hoe is de leiderschapsstijl van Wilders?
Wilders wordt gezien als iemand die graag de controle wil houden over de partij, die een paar vertrouwelingen om zich heen verzamelt en van zijn fractie absolute loyaliteit eist.
Voormalig PVV-Kamerleden zijn kritisch op de manier waarop Wilders zijn fractie in de Tweede Kamer aanstuurt. Fractieleden mogen volgens hen nauwelijks spreken met de pers. Zij mopperen in onderstaande video over de almacht van hun leider en de krappe beleidsruimte die hij fractieleden geeft.
Ex-PVV'ers vertellen over de leiderschapsstijl van Wilders. "Hij heeft een hekel aan persoonlijke gesprekken." Kijk de hele uitzending op NPO Start.
Ondanks de kritiek van de ex-PVV'ers verandert Wilders zijn stijl niet. Hij vertrouwt op enkele vertrouwelingen om hem heen. Zo staat Fleur Agema bekend als zijn voornaamste vertrouweling binnen de TK-fractie van de PVV. Ze staat bij landelijke verkiezingen steevast tweede op de PVV-lijst en wordt als zijn ‘trouwe adjudant’ gezien. In 2024 wordt zij voor de PVV minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, en is zij een van de vier vice-premiers van het kabinet Schoof.
Een andere belangrijke vertrouweling is Martin Bosma. Hij is naast Kamerlid ook de speechwriter van de PVV-leider. Na de grote verkiezingswinst van de PVV in 2024 wordt hij tot voorzitter van de Tweede Kamer gekozen. Bosma komt uit een rood nest uit Oost-Knollendam en heeft net als Wilders ook een sterke verbondenheid met Israël.
Martin Bosma en Fleur Agema, nog altijd twee van de belangrijkste vertrouwelingen van Wilders binnen de PVV.
Ook Vicky Maeijer wordt gerekend tot de inner circle van Wilders:. Zij is sinds 2017 PVV-Kamerlid en kent de partij goed: ze is als fractiemedewerker en daarna als Statenlid en Europarlementariër een trouwe aanhanger. Maeijer is samen met Agema als enige in beeld naast Wilders. De Wilders Angels (Agema donkerharig, Maeijer blond), zoals ze genoemd worden, flankeren de PVV-leider in een grote foto in De Telegraaf en in officieel PVV-campagnebeeld.
Vicky Maeijer (l) en Fleur Agema tijdens een bezoek van Geert Wilders aan het centrum van Spijkenisse.
In welk internationaal rijtje van politici past Wilders?
Wilders wordt vaak geplaatst in het rijtje populaire rechtspopulistische en radicaal rechtse politici zoals Donald Trump (VS), Marine Le Pen (Frankrijk) en Victor Orbán (Hongarije). Verbonden thema's zijn o.a. verzet tegen immigratie, de publieke omroep, onafhankelijke rechters en de linkse pers.
In januari 2017 is Wilders in Koblenz spreker op de Europese tegentop, georganiseerd door een aantal populistische partijen. “2017 wordt het jaar van de revolutie in Europa,” stelt de PVV-leider daar. “Een patriottistische lente zal aanbreken.” Een staande ovatie volgt. De conferentie wordt gezien als het informele startschot van de verkiezingscampagnes in een aantal Europese landen. “De leiders van het nieuwe Europa presenteren zich,” is de leuze van het congres.
Een van die nieuwe leiders is Victor Orbàn. Wilders kent hem nog uit zijn tijd voor de VVD. Via de Hongarije werkgroep van de VVD ontmoet hij daar de jonge Hongaarse politicus voor het eerst. Rond diezelfde tijd ontmoet Wilders ook Krizstina, een Hongaarse diplomate. Hij trouwt met haar in Boedapest en zij bezoeken nog regelmatig Hongarije. Wilders en Orbàn blijken gelijkgezinden op het gebied van immigratie, kritisch op de EU en profileren zich als verdedigers van de 'christelijke en westerse waarden' in Europa.
De laatste jaren is Wilders regelmatig Orbàn's eregast op de conservatieve conferentie CPAC in Hongarije. Bijvoorbeeld in 2024. Dan is Wilders hoofdgast op de Conservative Political Action Conference (CPAC) in Hongarije. Op deze radicaal rechtse bijeenkomst zijn oa ook Tom van Grieken (Vlaams Belang), Fabrice Leggeri van Rassemblement National, de partij van Marine le Pen en de omstreden Amerikaanse complotdenker Jack Posodiec aanwezig. Gastheer is de autocraat Victor Orbán, de premier van Hongarije.
Wilders, Frauke Petry, leider van Alternative für Deutschland (AfD) en Marine Le Pen van het Franse Front National, tijdens een bijeenkomst van rechts-populistische partijen uit het Europees Parlement onder de titel Vrijheid voor Europa.
Wilders' PVV voelt zich verwant met deze politieke partijen en heeft zich in het Europees parlement aangesloten bij de fractie Identiteit en Democratie. Hierin komen oa ook extreemrechtse partijen samen als Duitse Alternative für Deutschland (AfD) en radicaal-rechtse partijen als het Franse Rassemblement National, de Oostenrijkse Freiheitliche Partij Österreichs (FPÖ), het Deense Dansk Folkeparti, het Vlaams Belang en de Lega Nord uit Italië.
In 2024 wordt de PVV lid van een nieuwe Europese alliantie die Patriotten voor Europa heet. Deze nieuwe familie van radicaal rechtse politieke partijen is opgericht door Victor Orbán (Fidesz), Kickl (FPÖ) en oud-Tsjechische premier Babis (ANO). Ook Vlaams Belang en Le Pen's partij Rassemblement National maakt hiervan deel uit.
Wilders' partij PVV is het niet op alle vlakken eens met al zijn internationale bondgenoten. Zo is de partij pro-Israël en pro-homo, terwijl sommige andere rechtspopulistische partijen juist antisemitisch en homofoob zijn. Anders dan de PVV is Rassemblement National bijvoorbeeld niet tegen een verbod op de Koran, omdat de partij godsdienst als persoonlijke overtuiging ziet.
In het kort
Wilders komt naar eigen zeggen uit een stabiel, gelukkig gezin, al was hij niet "de braafste tiener".
Wilders zelf vindt zijn verblijf in Israël, zijn tijd als inwoner van de Utrechtse wijk Kanaleneiland en zijn periode als medewerker van de Ziekenfondsraad en de Sociale Verzekeringsbank vormend.
Wilders start zijn politieke carrière als beleidsmedewerker sociale zekerheid voor de VVD. Acht jaar later wordt hij Tweede Kamerlid voor de partij om zich in 2004 af te splitsen en als onafhankelijke fractie verder te gaan. Vanaf 2006 heet zijn partij PVV.
Binnen de Tweede Kamerfractie staat Fleur Agema bekend als Wilders' voornaamste vertrouweling.
Een andere vertrouweling is Martin Bosma. Hij is sinds 2024 voorzitter van de Tweede Kamer. Ook Tweede Kamerlid Vicky Maeijer behoort tot Wilders' inner circle.
Begin jaren negentig ontmoet hij zijn Hongaarse vrouw Krizstina in Den Haag. Zij is zijn grootste vertrouweling.
Wilders wordt vaak geplaatst in het rijtje populistische en radicaal rechtse politici zoals Trump (VS), Le Pen (Frankrijk) en Orbán (Hongarije).
In het Europees parlement is Wilders partij aangesloten bij Patriotten van Europa een radicaal rechtse fractie met oa Fidesz, Vlaams Belang en RN en FPÖ.
En je weet het!
Anderen het laten weten?
