Waarom voelt contant geld voor sommige jongeren als 'gratis' geld?
Waarom voelt contant geld voor sommige jongeren als 'gratis' geld?
Video
Laatste update: 17-06-2025
Jongeren geven contant geld makkelijker uit dan het geld op hun bankrekening. Er wordt ook wel gezegd dat het voelt alsof contant geld gratis is. Gedragsdeskundige Liza Luesink legt uit hoe dit werkt.
Liza Luesink doet als gedragsdeskundige onderzoek naar gedragsveranderingen en analyseert waar irrationeel gedrag vandaan komt.
Programma: PowNed of View (PowNed)
We praten uitgaven vaak voor onszelf goed. Hierdoor voelen we ons goed over de uitgave en ervaren we geen spijt of schaamte. Dit goedpraten is voor jongeren vooral makkelijk bij contant geld, want voor veel jongeren is dat iets extra's, een soort bonus.
Daarom voelt het voor sommigen zelfs alsof ze niet echt geld uitgeven als ze iets met cash betalen. Veel jongeren zijn gewend om vooral via pin of hun telefoon te betalen en minder met cash. Daarom zien ze dit als minder belangrijk of zelfs minder waard. Het is niet hun normale betaalmethode, waardoor het makkelijker wordt om uit te geven.
Dit komt door iets wat ‘mental accounting’ heet, oftewel mentaal boekhouden. In ons hoofd maken we allemaal onbewuste geldpotjes. Daarin verdelen we wat we waaraan willen uitgeven. Omdat contant geld wordt gezien als een extraatje wordt het niet bij de vaste lasten of andere vaste uitgaven ingedeeld. Ons brein bestempelt het als een ander soort betaalmiddel. Ook al is 5 euro in je hand in werkelijkheid precies hetzelfde als 5 euro op je bankrekening.
Zo'n extraatje geef je al snel uit aan iets dat je niet per se nodig hebt, zoals een leuke gadget of nog een nieuwe broek. Waarom we deze dingen toch kopen ontdek je in onze story.
Bekijk alle afleveringen van PowNed of View via NPO Start.