Wat is de hadj?

Moslims lopen in cirkels rond de Ka’bah in Mekka

Wat is de hadj?

Laatste update: 20-02-2025

Jaarlijks gaan moslims uit de hele wereld richting Mekka in Saudi-Arabië om de Hadj te volbrengen. Deze bedevaart is een van de vijf zuilen (religieuze verplichtingen) van de islam en begint elk jaar op de achtste dag van de twaalfde maand van de islamitische kalender.

De belangrijkste bedevaart voor moslims is de hadj naar de heilige stad in Saudi-Arabië. Het is een belangrijke reis voor moslims om dichter bij God (Allah) te komen en hun geloof te versterken. De hadj is een van de vijf zuilen van de islam. Dat zijn religieuze verplichtingen. Als moslim ben je verplicht om de reis minstens één keer in je leven te maken, als je tenminste voldoende geld hebt en er lichamelijk toe in staat bent. 

De hadj duurt enkele dagen en begint op de 8e dag van de 12e maand van de islamitische kalender. De datum is elk jaar anders, omdat de hadj de islamitische kalender volgt. Die kalender werkt op basis van de maan. Dat in tegenstelling tot de Gregoriaanse kalender, die we in Nederland gebruiken en op basis van de zon werkt. In onderstaande video vertelt Randy hoe indrukwekkend hij zijn eerste bedevaart naar Mekka vond.

Randy vertelt over zijn bijzondere ervaring: "Je leert jezelf beter kennen." Bekijk de hele aflevering van Naar Mekka, verhalen van de hadj (NTR) op NPO Start.

Een belangrijke plek tijdens de hadj is de grote moskee, Al-Masjid al-Haram, in Mekka. In het midden op het plein van die moskee staat de Kaäba. Dit is een stenen kubus die volgens de islam door de profeet Ibrahim (Abraham) al gebouwd is voordat de islam ontstaat als heilige plaats om God te aanbidden. Om de Kaäba hangt een zwart doek, waarop in het goud Koranteksten geschreven zijn. Het belangrijkste onderdeel van de Kaäba is de Zwarte Steen, die in een hoek van het bouwwerk zit. Pelgrims moeten onder andere de Zwarte Steen aanraken. Zij lopen onder het uitroepen van smeekbeden 7 keer rond de Kaäba. Tijdens de hadj dragen moslims allemaal dezelfde kleding. In onderstaande video legt imam Zekeriya Budak uit waarom de bedevaartgangers dit doen.

Tijdens de hadj dragen mannen vaak Ihraam-kleding, twee ongenaaide stukken witte stof, onder andere om gelijkheid en eenheid uit te drukken. Imam Zekeriya Budak legt meer uit over de symbolische betekenis hiervan in Naar Mekka, verhalen van de hadj (NTR).

De hadj duurt 5 dagen. Moslims bezoeken niet alleen de Kaäba, maar ook andere heilige plekken rond Mekka tijdens deze dagen. Daar voeren ze rituelen in een vaste volgorde uit. Een aantal onderdelen van de hadj zijn:

Offerfeest

Het Offerfeest (Eid al-Adha in het Arabisch) valt ook in de Hadj-periode. Het Offerfeest is een van de belangrijkste feesten binnen de islam. Tijdens dit feest worden gelovigen opgeroepen om na te denken over hun toewijding aan God (Allah). Het valt op de 10de dag van de hadj-maand. Meer over het Offerfeest zie je hier.

Moslims verzamelen zich op de Vlakte van Arafat
Moslims verzamelen zich op de Vlakte van Arafat ten zuiden van Mekka. Dit is de plek waar de profeet Mohammed volgens moslims zijn laatste preek hield.
 © AFP

Ook buiten de hadj kun je als moslim op bedevaart naar Mekka, dat heet dan de umrah. De umrah is een kortere versie van de hadj die op elk moment van het jaar gedaan kan worden. Veel moslims doen dit bijvoorbeeld tijdens de ramadan. De rituelen van de bedevaart staan deels symbool voor het leven van de profeet Ibrahim (Abraham) en zijn vrouw. 

Pelgrims raken de muur van de Kaäba aan
Pelgrims raken de muur van de Kaäba aan.
 © EPA

In het kort:

  • De hadj is een bedevaart, en is voor moslims een van de vijf zuilen (religieuze verplichtingen) van de islam. 

  • De hadj begint op de 8e dag van de 12e maand van de islamitische kalender.

  • Moslims bezoeken tijdens deze dagen verschillende heilige plekken rondom en in Mekka. 

  • De bedevaartgangers voeren tijdens de hadj verschillende rituelen uit zoals de Tawaf; zeven cirkels tegen de klok in lopen rond de heilige kubus  Kaäba in de Al-Masjid al-Haram moskee in Mekka.

En je weet het!

Anderen het laten weten?