Longread
Geschiedenis
Wat gebeurde er in Srebrenica?
... en je weet het
Wat is genocide?
Hartverscheurende verhalen, eindeloze rijen met graven en vele levens die compleet zijn verwoest.
Bij genocide pleegt iemand handelingen met de intentie om een groep mensen te vernietigen, alleen maar omdat ze bij een bepaalde groep horen.
Genocide stamt af van het Griekse ‘genos’ (volk, stam of ras) en het Latijnse 'caedere' (doden). In het Nederlands heet het ook wel ‘volkerenmoord’.
De Poolse jurist Raphaël Lemkin gebruikt het woord ‘genocide’ als eerste. Hij bedenkt de term tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Nationale Holocaustherdenking - NOS
Na de oorlog, in 1951, gaat het Genocideverdrag van de VN in. Genocide wordt daarmee officieel strafbaar volgens het internationaal recht.
Genocide is volgens het Verdrag 'handelingen met als intentie een groep mensen volledig of gedeeltelijk te vernietigen vanwege hun nationaliteit, etniciteit, religie of ras'. Het gaat dus vooral om de intentie.
Vernietigen kan betekenen:
Mensen doden
Ernstige lichamelijke of psychische schade toebrengen
Expres leefomstandigheden opleggen die als doel hebben om leden van een groep geheel of gedeeltelijk lichamelijk te vernietigen
Kinderen van de ene groep verplaatsen naar een andere groep
Maatregelen nemen om zwangerschappen te voorkomen
Niet iedereen kan zich vinden in de VN-definitie van genocide.
Zo is het moeilijk om te bewijzen dat daders de intentie hebben om een groep te vernietigen. Alleen als dat bewezen is, kan de rechter iemand veroordelen voor genocide.
Nieuwsuur - NOS-NTR
Er is soms veel discussie of er wel of geen sprake is van genocide. Zo verschilt het per land hoe de massamoord op Armeniërs van 1915 tot 1918 of de onderdrukking van de Oeigoeren in China (2014-heden) worden genoemd. Politieke belangen spelen hierbij vaak een rol.
Niet alleen het plegen van genocide is strafbaar. Een rechtbank kan bijvoorbeeld ook iemand berechten voor het samenspannen om genocide te plegen of het openbaar aanzetten tot genocide.
Landen mogen soms daders zelf berechten of het kan via een internationaal hof, zoals het Strafhof. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot een levenslange gevangenisstraf.
Het Internationaal Gerechtshof kijkt niet naar personen, maar kan uitspraken doen over landen.
Wat is genocide?