Longread
Politiek
Hoe viel de Sovjet-Unie uit elkaar?
Wat doet de NAVO?
... en je weet het
Wat doet de NAVO?
De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) is een militaire samenwerking. Die bestaat uit 32 landen in Europa en Noord-Amerika, waaronder Nederland.
Het doel van de NAVO (in het Engels: NATO) is de vrijheid en veiligheid van de leden te garanderen. Dit gebeurt met politieke en militaire middelen.
NOS Journaal - 2019 (70 jarig bestaan NAVO)
“We zijn sterker en veiliger als we samenwerken”
NTR Academie
Na de Tweede Wereldoorlog ontstaan twee machtsblokken: het kapitalistische Westblok en het communistische Oostblok.
Om de Westerse democratieën te beschermen tegen de dreiging van het communisme ondertekenen op 4 april 1949 twaalf westerse landen het Noord-Atlantisch verdrag. De NAVO is een feit.
De kerntaak van de NAVO is collectieve verdediging. Belangrijk hierin is artikel 5: Een aanval op één van de leden is een aanval op allen.
Dit betekent dat alle NAVO leden dan te hulp schieten met militairen, experts en materiaal.
Polygoonjournaal - NOS
De NAVO krijgt vorm en start met grote gezamenlijke oefeningen:
Als reactie hierop richten de communistische landen in 1955 op initiatief van de Sovjet-Unie het Warschaupact op.
Dit pact bestaat van 1955 tot en met het einde van de Koude Oorlog in 1991.
Aan het einde van de Koude Oorlog valt de Sovjet-Unie uit elkaar. De NAVO lijkt hiermee haar grootste vijand kwijt te zijn.
In de jaren daarna richt de NAVO zich meer op moderne dreigingen, zoals piraterij en terrorisme.
De grootste NAVO-operatie ooit volgt na de aanslagen op 9/11. Ook wel de 'oorlog tegen het terrorisme' genoemd. Het Nederlandse leger is voor deze operatie van 2002 t/m 2021 actief in Afghanistan.
Na 2002 voegen ook verschillende Oost-Europese landen (ex-Warschaupact landen) zich bij de NAVO.
Dit zorgt voor nieuwe spanningen. Zo is Poetin bijvoorbeeld boos over de NAVO uitbreiding. Volgens hem is beloofd dat de NAVO-grens geen millimeter zou opschuiven naar het Oosten.
EenVandaag - AVROTROS
"Estland beseft elke dag dat ze niet eens zouden kunnen bestaan zonder bescherming van de NAVO."
De NAVO wordt wakker geschud met de Russische inname van het Oekraïense schiereiland de Krim in 2014.
Door deze toegenomen Russische dreiging laait ook de discussie over defensie-uitgaven weer op. De bondgenoten spreken af dat ze minstens 2% van hun bruto nationaal product aan defensie uit zullen geven.
EenVandaag - AVROTROS
Veel landen halen die defensie-uitgaven van 2% bij lange na niet:
Door de oorlog in Oekraïne staat de rol van de NAVO weer volop in de aandacht.
De NAVO schiet Oekraïne niet militair te hulp omdat het land geen lid is van de NAVO.
Wel helpt de NAVO de oostelijke NAVO-lidstaten, zoals Estland en Litouwen, hun grenzen te beschermen tegen de mogelijke Russische dreiging.
De NAVO zet hiervoor voor het eerst haar flitsmacht in. Vanwege de Russische dreiging voegen ook Finland en Zweden zich in 2023 en 2024 bij de NAVO.
Wat doet de NAVO?
Laatste update: 04-11-2024
