Serie
Samenleving
Bekijk de serie
Wat is de dienstplicht?
Waarom heeft Nederland nog een dienstplicht?
In samenwerking met
Andere Tijden
NTR
Waarom heeft Nederland nog een dienstplicht?
Bij de dienstplicht denk je misschien aan vroeger of aan andere landen. Maar anders dan veel mensen denken, bestaat de militaire dienstplicht ook nog steeds in Nederland.
Sinds 1997 is de opkomstplicht opgeschort.
Je ontvangt op je 17e nog wel een brief dat je staat ingeschreven, maar je krijgt geen keuring en hoeft niet het leger in. Tenzij de overheid de opkomstplicht van de dienstplicht weer activeert.
De opschorting kwam door:
Het einde van de Koude Oorlog
Verveling onder dienstplichtigen
Oneerlijke kansen
Veranderde taken van het leger
De belangrijkste reden was de val van de Berlijnse Muur in 1989.
Die luidde het einde van de Koude Oorlog in, waardoor er geen directe dreiging meer was.
Toen de Sovjet-Unie uit elkaar viel, was een groot leger met beroepsmilitairen en dienstplichtigen minder hard nodig. De diensttijd werd korter en minder mensen werden opgeroepen. 3 op de 10 jongens moest nog in dienst.
Impact - BNNVARA
Daar was ook kritiek op: het zou oneerlijk zijn.
Bovendien was er niet altijd iets te doen. Volgens een onderzoek van een van de vakbonden in die tijd vond bijna de helft van de dienstplichtigen hun taken niet nuttig.
Soms zit je je urenlang te vervelen.
Daarnaast veranderden de taken van het leger.
Daardoor was het moeilijker om dienstplichtigen in te zetten.
Zo was het ingewikkeld om dienstplichtigen bij vredesoperaties in het buitenland in te schakelen, terwijl het leger steeds vaker zulke missies deed. Ook werd het werk complexer, maar de diensttijd korter. Daardoor was er niet genoeg tijd om iemand goed op te leiden, bijvoorbeeld om moderne wapens te gebruiken.
De opkomstplicht van de dienstplicht werd door de politiek opgeschort. Vanaf 1997 hoef je niet in dienst, behalve als de overheid de opkomstplicht weer activeert. Dan kan iedereen tussen de 17 en 45 jaar een oproep krijgen.
Dat gebeurt alleen als er iets ernstigs aan de hand is, zoals een dreigende oorlog in Nederland of Europa.
Journaal - NOS
In zo'n geval kunnen vanaf 2020 ook meisjes een oproep krijgen.
Kijken in de ziel - NTR
De laatste jaren werd de dienstplicht in verschillende landen weer actief, zoals Zweden. Ook in Nederland blijft de dienstplicht een punt van discussie.
Waarom heeft Nederland nog een dienstplicht?
Laatste update: 19-06-2024
