Story
Werken
Hoe ongezond is nachtwerk?
... en je weet het
Wat doet een vakbond?
Een vakbond klinkt misschien als iets uit een ver verleden. Maar dat je nu vakantiegeld of verlof krijgt, heb je mede te danken aan vakbonden.
Vakbonden ontstaan zo’n 150 jaar geleden om voor werknemers op te komen.
Het werk is zwaar in die tijd. Arbeiders maken lange dagen in slechte omstandigheden voor weinig loon.
Histoclips - NTR
Arbeiders beseffen dat ze daar samen iets aan kunnen veranderen.
De Strijd - BNNVARA
De eerste 'moderne' vakbond in Nederland ontstaat in 1894.
Langzaamaan ontstaan er grote landelijke vakbewegingen en sluiten meer mensen zich aan. Er ontstaat een harde strijd voor meer rechten voor de arbeiders tussen werkgevers, politiek en arbeiders.
De Strijd - BNNVARA
Als gesprekken niet helpen, is staken soms de enige optie.
De Strijd, BNNVARA
In totaal zijn er de eerste 10 jaar van de 20ste eeuw 122.000 stakingen. In de jaren 1920 vinden de meeste stakingen plaats in Nederland: gemiddeld meer dan 1 per dag.
In de loop van de 20ste eeuw krijgen vakbonden een vaste plek aan de onderhandelingstafel en komt er ook in de politiek meer aandacht voor arbeiders. Al is lang niet iedereen lid van een vakbond: veel hoger dan zo'n 40% is het nooit geweest.
Hoe proberen vakbonden hun doelen te bereiken?
Een belangrijke manier is onderhandelen om betere arbeidsvoorwaarden te krijgen.
Ze praten bijvoorbeeld met werkgevers over salaris, ouderschapsverlof, pensioen, werktijden, vakantiedagen en veiligheid op de werkvloer. De afspraken staan in een cao: een collectieve arbeidersovereenkomst. Als je lid bent van een vakbond, kun je meepraten over het cao. Ook kan je hulp of advies krijgen, bijvoorbeeld bij een conflict met je baas.
Ook pleiten ze voor eerlijke wetten, mede daarom hebben we:
- Een verbod op kinderarbeid
- Een 8-urige werkdag
- Een 5-daagse werkweek
- Recht op vakantie
- Minimumloon
De Strijd - BNNVARA
Ook vandaag de dag komen vakbonden in actie, bijvoorbeeld rondom pensioen en flexwerk.
NOS op 3
Toch is nog niet eens 1 op de 5 werknemers lid.
Redenen die worden genoemd zijn:
- Nooit serieus over nagedacht
- Vakbonden hebben te weinig invloed
- Ze komen niet op voor mijn belangen
- Lidmaatschap kost te veel geld
- Ze bewegen niet mee met de tijd
Zijn vakbonden volgens jou nog nodig?
