Wie is Wim T. Schippers?
Wie is Wim T. Schippers?
Laatste update: 20-08-2023
We kennen hem als kunstenaar, toneelschrijver, programmamaker en natuurlijk als de stem van Ernie in Sesamstraat: Wim T. Schippers. Wie is Schippers en hoe zet hij de kunst- en televisiewereld op zijn kop?
Redacteur: Tess de Bruijn
Programma: Andere Tijden (NTR)
Wat maakt Wim T Schippers uniek?
Wim T. Schippers valt op door de humor en absurditeit van zijn kunst. Zijn levensfilosofie is dat het leven nergens op slaat. Dat komt tot uiting in zijn kunst en in taboedoorbrekende tv-uitzendingen. Hiermee weet hij bij het publiek regelmatig verwarring en verontwaardiging uit te lokken. Willem Theodoor Schippers wordt geboren op 1 juli 1942 in Groningen. Hij groeit op in Bussum en volgt daar de HBS. In 1959 start hij op de grafische afdeling aan het Instituut voor kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam, de voorloper van de Rietveld Academie. Wanneer Schippers een aantal opdrachten die hij voor de studie maakte aan het Stedelijk Museum verkoopt moet hij het instituut voortijdig verlaten. Het zit zijn carrière als kunstenaar niet tegen: de directeur van het Stedelijk, Willem Sandberg, laat hem kort daarna in het Museum Fodor exposeren.
"Het is lastig om raadselachtige dingen te maken". Bekijk de hele uitzending op NPOStart.
Fluxus
Met gelijkgestemde kunstenaars als Bob Wesdorp en Ger van Elk richt Schippers zich in de jaren 60 op het maken van A-dynamische kunst. Hij laat zich inspireren door de internationale kunststroming Fluxus, die in New York ontstaat. Niet de kunstuiting staat centraal, maar de kunstenaar en zijn performance. Willem de Ridder is de vertegenwoordiger van de Nederlandse tak van de Fluxus-beweging. In galerie Amstel ’47 organiseert hij geregeld exposities en acties waar Wim T. Schippers bij betrokken is.
Wim T. Schippers
De Fluxus-beweging maakt verschillende soorten kunst zoals film, beeldende kunst, maar ook poëzie en muziek. Zij willen het publiek mee laten doen en aansluiting laten vinden door middel van geluiden, theater, muziek: eigenlijk kan alles bij Fluxus. De kunst schept verwarring en keert de zaken om en dat past bij Wim T. Schippers.
In 1962 exposeert de groep in Museum Fodor in Amsterdam. De tentoonstelling is bizar. Ze richten een zaal in met alleen maar glasscherven, grote meubelen, in rijen uitstallen van zinloze voorwerpen. In datzelfde jaar gooit Schippers in een lange regenjas op het strand van Petten een flesje gazeuse limonade in zee leeg: een goed voorbeeld van Fluxus-kunst. In 1964 valt de groep uiteen maar de Fluxus-gedachte heeft Schippers nooit echt losgelaten.
Hoe zet Wim T. Schippers de televisiewereld op zijn kop?
Het grote publiek kent Wim T. Schippers met name van zijn absurdistische amusementsprogramma’s die hij maakt voor de VPRO. Schippers zoekt de grenzen van het medium televisie op. Dit begint in 1967 als hij samen met verhalenverteller en Fluxus-kunstenaar Willem de Ridder voor de VPRO het nieuwe jongerenprogramma Hoepla maakt. Model Phil Bloom paradeert tijdens de uitzending naakt door het decor: het eerste bloot op de Nederlandse televisie.
De controversiële uitzending leidt tot Kamervragen en vele opzeggingen bij de VPRO: dit kon écht niet. Van de omroep mag Wim T. Schippers nog een keer een programma maken maar als blijkt dat ook deze vierde aflevering weer veel naakt bevat, trekt de VPRO het programma terug.
"Alle vooruitgang komt door fouten". Bekijk de hele uitzending op AndereTijden.nl.
Vier jaar na het incident nodigt televisieregisseur Ruud van Hemert Schippers uit om de decors en teksten van de Fred Haché Show te verzorgen. Schippers creëert legendarische types als Barend Servet, Fred Haché en Sjef van Oekel. De shows die met deze personages volgen zoals De Lachende Scheerkwast en We zijn weer thuis doen veel stof oplaaien.
De programma’s zijn verwarrend en de aparte humor van Schippers verrast de kijkers keer op keer. Deze vernieuwende manier van televisie maken zorgt geregeld voor een rel. De kranten kunnen de grote hoeveelheid boze ingezonden brieven bijna niet aan.
De beelden van de koningin die spruitjes schoonmaakt doen flink wat stof opwaaien. Bekijk de hele uitzending op AndereTijden.nl.
In de jaren 70 werkt Schippers ook samen met Paul Haenen en Clous van Mechelen mee aan het televisieprogramma Sesamstraat. Schippers verzorgt de stem van Ernie, Kermit de Kikker en Graaf Tel. Omdat Haenen (Bert) en Schippers (Ernie) tijdens het inspreken van hun teksten zo vaak in de lach schieten, spreken ze de stemmen apart in.
Sesamstraat is een Amerikaanse format en daar mag je als maker vrijwel niet vanaf wijken. Maar Haenen (Bert) en Schippers mogen als enige zelf hun hoorspelen schrijven voor Bert en Ernie. Schippers ontvangt in 1994 de Ere Zilveren Nipkowschijf voor zijn tv-oeuvre.
De jeugd leert Wim T. Schippers kennen als de stem van Ernie in Sesamstraat.
Waar kennen we Schippers nog meer van?
Schippers maakt naast televisie en kunst ook toneelstukken en radio. In de jaren 80 maakt hij voor de VPRO het radioprogramma Ronflonflon met Jacques Plafond. In de rol van zijn personage Plafond presenteert Schippers het programma wekelijks. Het is een typisch Schippersprogramma: vaste personages maken een rommeltje van de uitzending en wekelijks gebeuren de vreemdste dingen. Legendarisch is ook de rel met filemelder Jelles Bodes. Plafond leidt de verplichte meldingen wekelijks in met een toneelstukje. Wanneer Jelles Bodes daar niet aan mee doet ontstaat een relletje, waarna de meldingen vervolgens niet meer terugkomen in het programma.
Terugblik op de rel met de filemelder in Ronflonflon
VPRO - De Radiovereniging - 13 maart 1990
00:00
00:00
Schippers schrijft ook toneelstukken en ook dit werk blijft niet onopgemerkt. Zijn toneelstuk Going to the dogs van 1986 zorgt voor flink wat oproer. In het stuk laat Schippers zes herdershonden op het toneel rondlopen in plaats van acteurs. Het toneelstuk maakt wereldnieuws en de politiek maakt zich zorgen over de presentatie van Nederland in het buitenland.
Meer zien? Bekijk de hele aflevering op AndereTijden.nl.
In 1999 zien we de eigenzinnigheid van Schippers terug als hij een zwevend kunstwerk ‘Het is me wat’ ontwerpt voor de entreehal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Wim T. Schippers is een veelzijdig kunstenaar. Het Centraal Museum wijdt in 1997 een tentoonstelling aan zijn oeuvre en in 2002 krijgt Schippers de oeuvreprijs van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.
Als kunstenaar wordt Schippers in het begin niet door iedereen serieus genomen, maar dat is allang veranderd zoals blijkt uit de vele prijzen én de speciale Wim T. Schipperszaal in het Stedelijk Museum in 2015. Duizendpoot Wim T. Schippers is nog altijd actief.
In het kort
Wim T. Schippers valt op door de humor en absurditeit van zijn kunst. Zijn levensfilosofie is dat het leven nergens op slaat. Hiermee weet hij bij het publiek regelmatig verwarring en verontwaardiging uit te lokken.
Het grote publiek kent Wim T. Schippers met name van zijn absurdistische amusementsprogramma’s die hij maakt voor de VPRO. Schippers zoekt de grenzen van het medium televisie op met programma's als Hoepla, de Barend Servet Show en de Fred Haché Show.
Schippers maakt naast televisie en kunst ook toneelstukken en radio. Als kunstenaar wordt Schippers in het begin niet door iedereen serieus genomen, maar dat is allang veranderd zoals blijkt uit de vele prijzen en de speciale Wim T. Schipperszaal in het Stedelijk Museum in 2015. Duizendpoot Wim T. Schippers is nog altijd actief.
En je weet het!
Anderen het laten weten?
