Wie is Donald Trump?

In Duitsland en Schotland. Zijn opa Friedrich Drumpf, afkomstig van een familie van wijnboeren, is zestien jaar als hij zich bij de stroom Duitsers aansluit die eind negentiende eeuw een beter leven zoeken in de Verenigde Staten. Vanuit het dorp Kallstadt in Zuid-West Duitsland reist hij 560 kilometer naar het noorden. Aangekomen in Bremen gaat hij aan boord van de oceaanstomer Eider, die op 19 oktober 1885 arriveert in New York. Daar verengelst Friedrich Drumpf zijn naam naar Fred Trump. Zijn oorspronkelijke Duitse naam blijft de Amerikaanse president achtervolgen, vooral nadat komiek John Oliver ermee aan de haal gaat. “Trump klinkt rijk (…) het is het geluid van een te brutale bediende die je met een stapel bankbiljetten in zijn gezicht slaat. ‘Drumpf’ klinkt meer als een terminaal obese duif die zich tegen de ruit van een leegstaand warenhuis te pletter vliegt.”

Hoe dan ook toont opa Fred Trump zich een talentvol ondernemer: na elke mining boom in het Noordwesten van het land opent hij ter plaatse snel een reeks hotels en restaurants voor de goudzoekers, die ook dienstdoen als bordelen. Biograaf Gwenda Blair beschrijft het businessmodel van opa Trump als “mining the miners”. Na zijn voortijdige dood in 1918 – hij is een van de slachtoffers van de wereldwijd uitgebroken Spaanse griep – laat hij zijn vrouw en kinderen een klein fortuin na, inclusief enkele panden in het stadsdeel Queens in New York.

Zijn vrouw Elizabeth gaat met één van de kinderen, de vijftienjarige Fred junior, het vastgoedbedrijf leiden onder de naam Elizabeth Trump & Son. Fred Trump junior zal het bedrijf later uitbouwen tot een miljoenenimperium. Toch is Fred Trump verder in bijna alles een tegenpool van zijn latere zoon. Hij is een zuinige, hardwerkende en vrij onopvallende man die woningen voor de middenklasse bouwt in perifere delen van New York. Wel belandt hij in meerdere controverses: zo wordt Fred Trump van discriminatie beschuldigd (daarover later meer).

In 1936 trouwt Fred Trump met de Schotse immigrante Mary Anne MacLeod, geboren op het eiland Lewis (een van de Hebriden voor de Schotse kust). Donald Trump wordt 14 juni 1946 geboren in Queens. Hij is de vierde van de vijf kinderen van Fred en Mary Anne. In de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog begint Fred Trump, die de anti-Duitse sfeer in de VS tijdens de Eerste Wereldoorlog al heeft meegemaakt, te beweren dat zijn familie uit Zweden komt. Dat verhaal houdt hij tot in de jaren tachtig vol en wordt in die periode ook door Donald Trump verteld. Later zegt Donald Trump juist trots te zijn op zijn Duitse afkomst.

Eind 1963 zet Fred Trump de kroon op zijn werk: zeven woontorens van 23 verdiepingen op Coney Island, genaamd Trump village. Zijn zoon Donald (17) is dan al zijn beoogde opvolger, die op het punt staat naar de universiteit te gaan. Hij brengt dan al veel tijd door op de bouwplaatsen van zijn vader, en vergezelt hem tijdens zijn werk. Na twee jaar verruilt Donald Trump de Fordham University voor de universiteit van Pennsylvania, omdat die een van de eerste academische onroerend goed-opleidingen van het land aanbiedt. Vanwege een hielspoor komt hij onder dienst in de Vietnamoorlog uit. Vanaf 1968 is hij officieel in dienst bij het bedrijf van zijn vader, in 1971 krijgt hij de leiding en verandert hij de naam in The Trump Organisation. In datzelfde jaar trouwt hij voor de eerste keer, met het Tsjechische model Ivana Zelníčková. Met haar krijgt Donald Trump zijn eerste drie kinderen, waaronder zijn oogappel Ivanka die later de omstreden functie van ‘adviseur van de president’ vervult in het Witte Huis. 

Even later besluit Trump zich in de gokindustrie te storten. Voor bijna een miljard dollar bouwt hij het Taj Mahal Casino in Atlantic City, New Jersey, dat in de markt wordt gezet als “het achtste wereldwonder”. Het wordt vooral een nachtmerrie voor Trump: tegen 1989 zit hij in grote schulden en wordt hij gedwongen meer en meer leningen af te sluiten om die te betalen. Een faillissement dreigt. Zijn schuldeisers stemmen toe hem uit de brand te helpen door de helft van het casino te kopen, maar als onderdeel van die overeenkomst moet hij onder meer zijn luchtvaartmaatschappij (Trump Shuttle) en zijn in Nederland gerenoveerde jacht (Trump Princess) verkopen. Trump is gered, maar zijn dagen als hét gezicht van het grote, snelle geld zijn voorbij. Ook andere initiatieven – zoals de 'Tour de Trump', zijn eigen Amerikaanse versie van de Tour de France – worden geen succes.

In de jaren negentig blijft Trump zakelijk gezien kwakkelen. De aandelen van het nieuw opgerichte Trump Hotel en Casino Resorts dalen onder Trumps voorzitterschap bijvoorbeeld van meer dan 29 dollar naar 65 cent en het bedrijf gaat in 2004 bankroet. Sommige investeerders verliezen 90 procent van hun investering, maar Trump zorgt ervoor dat tientallen miljoenen via zijn bedrijf in zijn eigen zakken verdwijnen.

Eigenlijk komt Trump er pas definitief bovenop als hij in 2004 zijn aandacht naar televisie verlegt. De talentenjacht The Apprentice, met Donald Trump als producer en presentator, wordt een enorme hit. Het concept? Met de slogan “de ultieme sollicitatie” zoekt Trump een leerling (apprentice) die goed genoeg is om in zijn voetsporen te treden en de leiding te krijgen over een van zijn bedrijven. De hoofdprijs is dus een baan, met een startsalaris van 250.000 dollar. De kandidaten werken in twee teams aan een zakelijke opdracht (bijvoorbeeld een product ontwikkelen of een reclamecampagne bedenken). Het winnende team wordt beloond, het verliezende team moet bij Trump op het matje komen. De teamleider moet uitleggen wie (mede)verantwoordelijk is voor het falen, waarna Trump een of meerdere personen ontslaat met de gevleugelde woorden “You’re fired!”

Al ver voor Donald Trump in 2016 gekozen wordt tot president van de Verenigde Staten is hij al bezig met de politiek. Als vastgoedmagnaat ligt Trump al sinds de jaren tachtig regelmatig in de clinch met de New Yorkse politiek. In 1987 hint hij voor het eerst naar een politieke carrière. In een paginagrote advertentie in verschillende kranten pleit Trump voor een terughoudender Amerikaans buitenlandbeleid: “Amerika moet stoppen met betalen voor de verdediging van landen die dat zelf niet kunnen opbrengen.”