Margriet van Heesch is cultuurwetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam. Ze promoveerde op de geschiedenis van intersekse in Nederland en is gespecialiseerd in gender en seksualiteit.

Margriet van Heesch

Intersekse - persoon

Wat is intersekse? - Geslacht! (BNNVARA)

Geslacht! (BNNVARA)

Wat is intersekse?

Raven van Dorst is rockartiest, acteur en presentator van uiteenlopende televisieprogramma's.

Raven van Dorst

Fragment

Relaties

Baby's huilen - Huilende baby

Gezondheid

Waarom huilen baby's?

Vaginisme betekent dat het moeilijk is om iets bij de vagina naar binnen te brengen. Dit kan een vinger, dildo of penis zijn, maar ook bijvoorbeeld een tampon of eendenbek bij de gynaecoloog. Zodra je iets naar binnen probeert te brengen, spannen je bekkenbodemspieren zich aan zonder dat je dat wil. Daardoor kan het veel pijn doen. Soms lukt het helemaal niet om iets naar binnen te brengen en soms slechts een klein stukje.&nbsp;
Er zijn twee vormen van vaginisme: de primaire en de secundaire. De primaire vorm houdt in dat je altijd moeite hebt gehad om iets in je vagina in te brengen. Vaak is daar geen aanwijsbare lichamelijke oorzaak voor te vinden. Het kan bijvoorbeeld komen door (onbewuste) angst voor pijn of negatieve gedachten. Bij de secundaire vorm ontstaat het later en komt het vaker voor dat er wel een lichamelijke oorzaak aan te wijzen is, zoals een bevalling of infectie.

Leroy Richardson is huisarts en beantwoordt vragen over seksuele gezondheid in het programma Sekskliniek van BNNVARA.

Leroy Richardson

Vaginisme - header

Wat is vaginisme? - Sekskliniek (BNNVARA)

Sekskliniek (BNNVARA)

Wat is vaginisme?

Je lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. Al die cellen hebben een celkern. In die kern zitten onze chromosomen. Deze bestaan uit lange strengen <a href="https://npokennis.nl/longread/7712/wat-is-dna-en-wat-kun-je-ermee-doen" title="Wat is DNA?" target="_blank" rel="noopener">DNA</a>. Genen zijn kleine stukjes DNA die onderdeel zijn van die strengen. Je genen be&iuml;nvloeden onder andere hoe je lichaam werkt, hoe je eruit ziet en hoe je je gedraagt.
In de meeste gevallen krijg je &eacute;&eacute;n gen mee van je vader en &eacute;&eacute;n gen mee van je moeder. Neem bijvoorbeeld oogkleur. Het gen voor bruine ogen is vaak dominant. Dat betekent dat jij bruine ogen krijgt als minstens een van je ouders het gen voor een bruine oogkleur aan je heeft doorgegeven.
Toch kunnen ouders die allebei bruine ogen hebben, een kind met blauwe ogen krijgen. Beide ouders hebben dan een blauwogen-gen van een van hun voorvaderen aan je doorgegeven. Niet alleen je ouders bepalen dus je eigenschappen. Je hele familielijn doet mee. Dit geldt ook voor &lsquo;topsport-genen&rsquo;: die erf je niet alleen van je ouders, maar de hele familielijn doet mee.

Hoe erf je genen - Header

Hoe erf je genen? - Sportlab Sedoc (AVROTROS)

Sportlab Sedoc (AVROTROS)

Hoe erf je genen?

Gregory Sedoc is voormalig topsporter. Hij won onder andere 3 medailles als hordeloper bij de Olympische Spelen, werd 14 keer Nederlands kampioen en zette een Nederlands record neer op de 60 meter horden in 2009. In het programma Sportlab Sedoc onderzoekt hij hoe wetenschap de topsport nog verder kan verbeteren.

Gregory Sedoc

Wetenschap

Vier vrienden staan lachend naast elkaar. 

Liefde

Waarom hebben we vrienden nodig? 

Deze hormonen be&iuml;nvloeden onder andere hoe je in je vel zit. Oestrogeen zorgt namelijk voor een positief gevoel. Als je lichaam meer van dit hormoon aanmaakt voel je je gelukkig en energiek. Progesteron doet juist het tegenovergestelde. Door dit hormoon word je rustig en heb je een goede nachtrust.
Ongeveer 2 weken voor je <a href="https://npokennis.nl/story/629/wat-is-menstruatie" target="_blank" rel="noopener">menstruatie</a> daalt je oestrogeen en neemt progesteron juist toe. Daarna neemt ook je progesteron weer af. Rond de start van je menstruatie bereiken allebei die hormonen een dieptepunt. Door deze grote schommelingen kan je last krijgen van stemmingswisselingen en ben je vaak chagrijnig als je ongesteld moet worden.

Vrouw kijkt boos voor zich uit 

NPO Kennis (NTR)

reel_ongesteld_nieuw.mp4

Merel Udink studeerde Geschiedenis en Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam. Voor NPO Kennis deed ze research voor explainers en presenteerde ze. Verder heeft ze als producer, presentator en redacteur bij Andere Tijden gewerkt (NTR).

Merel Udink

Explainer

Waarom ben je chagrijnig tijdens je menstruatie?

man kijkt onder deken soa

Wat is een soa?

Iemand staat op een podium en legt wat uit. Voor haar zie je een model van een baarmoeder.

Overgang headeranimatie

Als je wordt geboren zitten er honderdduizenden eicellen (eitjes) in je eierstokken. Tijdens je leven worden dit er steeds minder. Er komen er niet meer bij. Een keer per maand laten je eierstokken zo&rsquo;n eitje los. Als je dan niet bevrucht wordt, gaat de eicel dood en word je <a href="https://npokennis.nl/story/629/wat-is-menstruatie" title="NPO Kennis: Wat is de menstruatie?" target="_blank" rel="noopener">ongesteld</a>.
Gemiddeld zijn rond je 51ste alle eitjes op. Je hebt dan voor de laatste keer je menstruatie. Dat heet de menopauze. De overgang is de hele fase daaromheen, waarin je van vruchtbaar naar onvruchtbaar gaat.
Je eierstokken maken vrouwelijke <a href="https://npokennis.nl/story/641/hoe-beinvloeden-hormonen-je-stemming" title="NPO Kennis: Hoe be&iuml;nvloeden hormonen je stemming?" target="_blank" rel="noopener">geslachtshormonen</a> aan: oestrogeen en progesteron. Deze hormonen hebben veel invloed op je lichaam, bijvoorbeeld op je hart- en bloedvaten, botten, verbranding en spiermassa. Zodra je eitjes op zijn, maak je die hormonen veel minder aan. Daardoor kan je allerlei klachten krijgen tijdens de overgang. Opvliegers komen bijvoorbeeld vaak voor. Je krijgt het dan opeens heel erg warm voor een paar minuten. Ook kan je onder andere last krijgen van slaapproblemen, spierpijn, stemmingswisselingen, hoofdpijn, droge huid, <a href="https://npokennis.nl/story/48/waarom-heeft-de-een-meer-zin-in-seks-dan-de-ander" title="NPO Kennis: Wat bepaalt je libido?" target="_blank" rel="noopener">minder zin in seks</a> en meer zweten.

Manon Kerkhof is uro-gynaecoloog. Zij houdt zich onder andere bezig met alles rondom de bekkenbodem, plassen, poep en seksuele problematiek. In 2017 heeft ze Curilion opgericht, een zelfstandig behandelcentrum voor vrouwenzorg.

Manon Kerkhof

een model van een baarmoeder

Wat is de overgang? - Focus (NTR)

Focus (NTR)

Wat is de overgang?

Grafische weergave van wat er gebeurt bij een sterilisatie

animatie_sterilisatie.mp4

Een sterilisatie, of vasectomie, is een kleine operatie. Er wordt dan een stukje uit de zaadleiders weggehaald. Hierdoor kunnen de zaadcellen vanuit de ballen niet meer bij het zaadvocht komen.
Je kan na een sterilisatie nog wel klaarkomen. Het zaadvocht zelf komt namelijk uit je prostaat. En daar gebeurt bij een sterilisatie niks mee. Uroloog Melianthe Nicolai legt uit dat een sterilisatie ook geen invloed heeft op het krijgen van een erectie. Er verandert dus niks aan je sekslust en de werking van je geslachtsorgaan tijdens seks. Een sterilisatie zorgt er alleen voor dat je niet meer vruchtbaar bent en dus niemand zwanger kan maken.
Je bent niet meteen onvruchtbaar na een sterilisatie. Het duurt ongeveer 3 maanden voordat alle zaadcellen uit het zaadvocht verdwenen zijn. Ondanks de sterilisatie komen er jaarlijks per 1.000 sterilisaties toch zo'n <a href="https://www.thuisarts.nl/sterilisatie-bij-man/ik-ben-man-en-overweeg-sterilisatie" target="_blank" rel="noopener">5 zwangerschappen</a> voor. Omdat het heel soms voor kan komen dat de zaadleiders weer aan elkaar groeien.

Melianthe Nicolai is uroloog. Ze specialiseert zich in seksuele functies na chirurgische behandelingen van kanker in de urinewegen of geslachtsorganen. Ook behandelt ze mannelijke geslachtshormoonproblemen en vruchtbaarheidsproblemen.&nbsp;

Melianthe Nicolai

man houdt handen voor kruis

NOS op 3 - 11 april 2024

Wat is een sterilisatie?

Jeanine Duijst is presentator van NOS op 3. Ze maakt explainers en onderzoeksverhalen.

Jeanine Duijst

Hoe werkt sterilisatie bij een man?

Seksuoloog Ellen Laan wijst op een 3D-model van een clitoris verschillende plekken aan.

Clitoris headeranimatie

De clitoris zit tussen de schaamlippen. Bij de binnenste schaamlippen zie je aan de voorkant een klein roze knopje van ongeveer 3 tot 8 millimeter. Dat is het uiteinde van de clitoris en het enige deel dat je kan zien aan de buitenkant.
Het grootste deel zit dus aan de binnenkant. Daar zitten de zwellichamen, waar onder andere bloedvaten doorheen lopen. Zodra je opgewonden raakt, stroomt er meer bloed doorheen. Daardoor zwellen ze op, net als een penis. De hele clitoris is zo&rsquo;n 10 tot 15 centimeter lang. De kleur, vorm en grootte verschillen per persoon.
Genot is het enige doel van de clitoris. Het orgaan speelt een belangrijke rol bij seksuele opwinding en het <a href="https://npokennis.nl/story/49/hoe-werkt-het-vrouwelijke-orgasme" title="NPO Kennis: Hoe werkt het vrouwelijk orgasme?" target="_blank" rel="noopener">vrouwelijk orgasme</a>.

Ellen Laan was hoogleraar seksuologie en deed onder andere onderzoek naar seksuele gezondheid aan de Universiteit van Amsterdam. Ze stond internationaal bekend om haar onderzoek naar vrouwelijke opwinding en het verminderen van seksuele ongelijkheid tussen man en vrouw. Ze is in 2022 op 59-jarige leeftijd overleden.

Ellen Laan

Ellen Laan laat een 3D-model zien van de clitoris

Hoe ziet de clitoris eruit? - Me Jane You Tarzan (KRO-NCRV)

Me Jane You Tarzan? (KRO-NCRV)

Hoe ziet de clitoris eruit?

KwaliteitSperma_Manvrouwbed

Wat beïnvloedt de kwaliteit van je sperma?

sexting_header

Waarom doen jongeren aan sexting?

Waarom is beweging zo belangrijk? Zijn E-nummers slecht voor je? En waarom worden we kaal? Dat en meer ontdek je op deze pagina.

thema_gezondheidvoeding_socialimage

Voeding

Gezondheid & Voeding

Hoe kom je uit de schulden? Sparen we genoeg voor ons pensioen? En waarom zou je beleggen? Hier vind je antwoord op je vragen over geld en inkomen. 

thema_geldinkomen_socialimage

Geld

Inkomen

Geld & Inkomen

Van muziek en games tot reizen en festivals: we vinden het heerlijk om even lekker te ontspannen. Ontdek er hier meer over.

thema_lifestylevrijetijd_socialimage

Lifestyle

Vrije tijd

Lifestyle & Vrije tijd

Wat is deepfake? Hoe wordt een nieuw vaccin getest? En hoe erg is klimaatverandering? NPO Kennis duikt in de wereld van wetenschap en technologie.

thema_techwetenschap_socialimage

Tech

Tech & Wetenschap

Van de Oudheid tot de Nederlandse festivalcultuur: ontdek de verhalen achter de belangrijkste gebeurtenissen, personen en objecten uit onze geschiedenis en cultuur.

thema_geschiedeniscultuur_socialimage

Geschiedenis

Cultuur

Geschiedenis & Cultuur

Wat gebeurt er als je verliefd bent? Waarom hebben we aanraking nodig? En hoe werkt een orgasme? Dat en meer ontdek je bij NPO Kennis.

thema_liefderelaties_socialimage

Liefde & Relaties

Van woningnood tot stress op de werkvloer: hier vind je alle NPO Kennis verhalen over wonen en werken op een rij.

thema_wonenwerken_socialimage

Wonen

Werken

Wonen & Werken

Van de verkiezingen tot grote protestacties: ontdek hier meer over de politieke en maatschappelijke kwesties die de samenleving bezighouden.