Wat is dyscalculie?

Dyscalculie kan je letterlijk vertalen naar 'niet (kunnen) rekenen'. Het is een aangeboren leerstoornis die ervoor zorgt dat je moeite hebt met leren rekenen en vaak weinig inzicht in getallen hebt. Er zijn verschillende varianten van dyscalculie. Vaak zie je bijvoorbeeld dat kinderen met dyscalculie het lastig vinden om sommetjes te maken, tafels te leren, rekenstappen te volgen of getallen op volgorde te zetten. Het heeft, net als de leesstoornis dyslexie, niets te maken met intelligentie. 

In iedere twee klassen zit wel één kind met dyscalculie. De stoornis is niet alleen een probleem bij rekenen en wiskunde. Ook bij vakken als geschiedenis, aardrijkskunde en economie komen jaartallen en cijfers voor. Daarnaast bestaat ook buiten school de wereld uit getallen, zoals bij geld, planningen, klokkijken, treintijden, pincodes, kaarten, recepten en telefoonnummers.

Dat weten onderzoekers nog niet. Wel is bekend dat er iets misgaat in het brein. Als je aan het rekenen bent, zijn verschillende delen in de hersenen actief: de temporaalkwab (logica), de frontaalkwab (strategie), pariëtaalkwab (beeldvorming) en de oxibitaalkwab (cijferherkenning). Wetenschappers vermoeden dat bepaalde delen van de hersenen minder optimaal werken bij dyscalculie.

Als een kind dyscalculie heeft, zijn er vaak ook familieleden die het hebben. De kans is daarom groot dat erfelijke factoren een rol spelen. Maar hoe dat precies zit, zijn wetenschappers nog aan het onderzoeken.

Waar er veel aandacht is voor dyslexie, is er minder aandacht voor dyscalculie. Dat heeft als gevolg dat scholen op het gebied van signalering en begeleiding van de rekenstoornis over weinig expertise beschikken. De slechte rekenresultaten worden vaak geweten aan een beperkt rekenniveau van de leerling, en niet aan een ernstig leerprobleem of een stoornis.

Als behandelaars met testen wel dyscalculie vaststellen, staat de behandeling in het teken van oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Al dat oefenen begint bij de basis: het getalinzicht. Stap voor stap kan rekenen zo wat makkelijker worden gemaakt, maar helemaal van dyscalculie afkomen is helaas (nog) niet mogelijk.