Is Eindhoven het Silicon Valley van Nederland?
Is Eindhoven het Silicon Valley van Nederland?
Laatste update: 14-04-2023
De nieuwste snufjes op het gebied van computers en medische apparatuur of oplossingen voor wereldproblemen: Eindhoven werkt er hard aan. Hightech masterminds van over de hele wereld trekken langzaam maar zeker naar de Brabantse stad. Wat maakt Eindhoven zo aantrekkelijk voor de hightechindustrie? Is het de Nederlandse Silicon Valley?
Wat is Silicon Valley?
Silicon Valley is de benaming voor de zuidkant van de Baai van San Francisco in Californië. De naam komt van de grondstof silicium, de halfgeleider die centraal staat bij micro-elektronica. De vallei is het centrum van hightechbedrijven. Onder andere Apple, Facebook, Google, Netflix, Samsung en een deel van Tesla motors bevinden zich in deze regio.
De nieuwste technologieën worden hier bedacht, getest en gebouwd. Van computers en smartphones, apps en games tot medische apparatuur en motoronderdelen: je kunt het zo gek niet bedenken, of er wordt in Silicon Valley aan gewerkt. De regio is een van de machtigste gebieden van de Verenigde Staten en met de meeste kennis wereldwijd.
"Silicon Valley heeft meer macht dan Washington. Hoe kan dat?" De hele uitzending zien? Kijk op NPO Start.
Hoe wordt Eindhoven een stad van innovatie?
De basis van Eindhoven als innovatiestad wordt gelegd door Philips. Het bedrijf begint in 1891 als een gloeilampfabriek en groeit uit tot een grote multinational. Philips is samen met DAF een van de prominentste bedrijven van Eindhoven. Oprichter Gerard Philips start het concern samen met zijn vader Frederik Philips.
De komst van Philips zorgt voor enorme economische groei en de komst van meer woon- en werkgelegenheid. Drie generaties families kunnen terecht bij het bedrijf, dat goed voor haar medewerkers zorgt.
Vanaf 1920 richt Philips zich op consumentenelektronica en later ook medische apparatuur.
De verboden stad
Philips bouwt in 1910 het Philipsdorp om haar medewerkers een thuis te geven. Dit dorp staat in het huidige Strijp-S. Het terrein was afgesloten en alleen Philipsmedewerkers mochten het dorp in. De bijnaam van het Philipsdeel van Eindhoven werd ‘de verboden stad’. Dat het dorp onderdeel uitmaakt van het huidige hightechgebied Strijp-S maakt de innovatieve cirkel rond.
Het begin van het Koninklijke Philips
Hoe begon het bedrijf wat Eindhoven op de kaart heeft gezet?
Tot 1997 staat het hoofdkantoor van Philips in Eindhoven en zorgt het voor regionale trots. Dan, in oktober 1997, verplaatst het kantoor naar Amsterdam. Dat brengt de nodige commotie met zich mee. Eindhoven neemt afscheid van een van de gezichten van de stad. Een groot deel van de ontwikkeling en productie blijft wel in Eindhoven.
Het hoofdkantoor van Philips verhuist van Eindhoven naar Amsterdam. Niet iedereen is daar blij mee.
Tot op heden is de strijd tussen Eindhoven en Amsterdam gaande. In 2016 wordt Amsterdam benoemd tot meest innovatieve stad van Europa. De hoofdstad krijgt deze titel omdat startups, hightechbedrijven, scholen, universiteiten en de gemeente nauw samenwerken. Eindhoven is terug te vinden in de top tien, op de negende plek. De stad wordt genomineerd vanwege de combinatie van digitale technologie en ‘slimme verlichting’.
De strijd tussen Amsterdam en Eindhoven om de innovatietitel.
De High Tech Campus
In 1998 begint Philips op het terrein van het voormalig hoofdkantoor een High Tech Campus. Vanaf 2003 wordt de campus opengesteld voor startups en gevestigde technolgiebedrijven. Op dit terrein zijn inmiddels meer dan 160 bedrijven gevestigd, waaronder Philips Lighting, NXP en Intel.
De campus, op het terrein van het oude Philipsdorp, in Strijp-S.
Net als de Amerikaanse Stanford University in Silicon Valley, leidt Eindhoven ook haar toekomstige medewerkers voor bijvoorbeeld de High Tech Campus zelf op. Meer dan 9500 studenten bouwen aan hun toekomst aan de Technische Universiteit Eindhoven (ook wel TU/e). De universiteit werkt nauw samen met de High Tech Campus.
Eindhoven is de slimste vierkante kilometer van de wereld.
Expats in Eindhoven
Al deze ontwikkelingen trekken niet alleen de aandacht in eigen land. Van over de hele wereld wordt de gang naar Eindhoven gemaakt om daar (tijdelijk) te werken. De High Tech Campus creëert veel werkgelegenheid en trekt met name de aandacht van Britten, Duitsers en Indiërs. Een groot deel van deze zogenaamde expats is werkzaam op de High Tech Campus. Ook grote bedrijven als ASML hebben veel buitenlandse medewerkers.
'Als je op straat loopt, hoor je bijna geen Nederlands meer.' De hele uitzending zien? Kijk op NPO Start.
Wat gebeurt er nu op innovatiegebied in Eindhoven?
De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) doet sinds 2013 mee aan de Bridgestone World Solar Challenge met de Stella, een gezinsauto voor vijf personen die op zonne-energie rijdt. De wedstrijd gaat zo goed dat ze voor de derde keer wereldkampioen worden in de categorie Cruiser Class. De twee daaropvolgende edities wint het team opnieuw, met de Stella Lux en als laatste de Stella Vie. Team Eindhoven vertelt hieronder uitgebreid over de productie van die auto en de spanning tijdens de race.
De eerste familieauto op zonne-energie
De Bridgestone World Solar Challenge en het proces van de Stella Vie.
Brainport Eindhoven is de benaming voor de innovatieve regio van Eindhoven. Het wil een toonaangevend centrum van de hightechindustrie worden. Door samen te werken met bedrijven die allemaal gespecialiseerd zijn in een ander (technologisch of design-) aspect, wil de organisatie nieuwe ideeën creëren. Brainport werpt zich op als de overkoepelende organisatie voor innovatie in Eindhoven. In mei 2018 komt hier de Brainport Industries Campus, waar de organisatie ruimte vrijmaakt voor een bedrijventerrein.
Hoe ziet de toekomst van Eindhoven eruit?
Eindhoven timmert flink aan de weg om een smart city of smart society te worden. Er wordt vanuit zowel de regio als de overheid geïnvesteerd in ‘innovatie met maatschappelijke impact’. Een voorbeeld van een innovatie op dit gebied is cameratoezicht met sensoren. Hierdoor hoeft er geen bewaking aanwezig te zijn om de camerabeelden dag in dag uit te bekijken, maar geven de sensoren een seintje op het moment dat er iets verdachts gebeurt. Daarna wordt er actie ondernomen.
Het hierboven al eerder genoemde Strijp-S organiseert verschillende evenementen die kunst en cultuur verbinden met design en techniek. Festival STRP is daar een goed voorbeeld van. Om het jaar worden hier allerlei nieuwe technieken gepresenteerd, maar dan wel als kunstvorm. Een van de bekendste innovatie-evenementen uit Eindhoven is het lichtfestival Glow, een week waarin gebouwen worden omgetoverd tot lichtkunstwerken met behulp van nieuwe techniek.
In de straten van Eindhoven worden al deze technieken getest, om te kijken hoe de inwoners van de stad hierop reageren. Een voorbeeld hiervan is de slimme straatverlichting. De lantaarns bevatten sensoren die reageren op een beweging. Als er iemand langsloopt, springt het licht aan. Er is ook een variant met geluid dat als het ware met je meeloopt als je langskomt. De Strijp-S Koerier, de digitale krant van het district, noemt Strijp-S om die reden een living lab: de inwoners van Eindhoven testen de technieken zelf op straat en kunnen hier feedback op geven.
Eindhoven wil samen, als stad, problemen in de medische, sociale en technische sector oplossen, volgens Brainport. Als alle knappe koppen zich in Eindhoven verzamelen, kunnen we wereldproblemen oplossen, zegt de organisatie. Een voorbeeld van een oplossing in de medische sector is de zorgrobot. Deze robot kan iemand die niet of nauwelijks mobiel is helpen met de dagelijkse taken.
De zorgrobot helpt mensen die niet zelf uit de voeten kunnen. De hele uitzending zien? Kijk op NPO Start.
Al deze ontwikkelingen creëren banen, maar zorgen ook voor werkloosheid. Niet iedereen kan meekomen met de huidige technologie. Bedrijven zetten steeds vaker in op jeugdigen en dat betekent vaak ontslag voor oudere werknemers. Hoewel de werkloosheid dalende is, ligt deze nog wel boven het gemiddelde van Nederland. Omdat dit -in meer steden spelende- thema lastig is op te lossen, besluiten lokale bedrijven hier zelf iets aan te doen. Ze nemen mensen aan die nergens anders meer terechtkunnen, zoals in onderstaand fragment te zien is.
De hele uitzending zien? Kijk op NPO Start.
Eindhoven: de Nederlandse Silicon Valley?
Eindhoven heeft de mogelijkheden om uit te groeien tot het centrum voor innovatie van Europa. Sterker nog, zo wordt het nu al genoemd door Fortune Magazine, een toonaangevend Amerikaans economie- en businessmagazine. Op het gebied van cultuur en innovatie blijft de stad zich uitbreiden. Nergens in Europa werken techniek en design zo goed samen als in Eindhoven. Maar er zijn wel steden die dicht in de buurt komen. Zo is Tallinn, de hoofdstad van Estland, bezig met een grootschalig project wat e-residency heet. Mensen kunnen zich online registreren als inwoner van Estland en op die manier internationale startup beginnen. Parijs krijgt in 2017 de iCapital award (de prijs Innovation Capital of Europe) voor de grootste startup campus van de wereld, Station F. Meer dan 1000 startups zitten op deze campus. Tel Aviv staat hier op nummer twee, met een systeem om bijvoorbeeld verkeersinformatie te personaliseren. Zo krijg je een melding wanneer de brug dicht is of wanneer er een lange file staat op de route die je altijd neemt.
Eindhoven is dus lang niet de enige stad die hard aan de weg timmert als het om innovatie gaat. Door de combinatie van expats en lokale bewoners, het gebruik van internationale kennis en een visie gericht op het helpen van mensen, is de ‘slimste vierkante kilometer ter wereld’ goed op weg om zich ook zelf het Silicon Valley van Europa te mogen noemen.
In het kort
De Noord-Brabantse stad Eindhoven maakt een groeispurt, zowel op economisch als cultureel gebied, met de komst van het bedrijf Philips in 1891.
Toen het hoofdkantoor van Philips naar Amsterdam vertrok, was dat een grote schok voor Eindhoven. Philips liet wel het ontwikkelingscentrum achter, wat nu de High Tech Campus is.
Strijp-S is het gebied waar alle innovatie te vinden is en waar de meeste startups zijn gevestigd.
Eindhoven heeft de mogelijkheden om uit te groeien tot het centrum van innovatie van Europa, maar is niet de enige stad die hard aan de weg timmert. De combinatie van techniek en design maakt Eindhoven uniek en daarom is de stad wel een kandidaat voor de titel ‘Silicon Valley van Europa’.
En je weet het!
Anderen het laten weten?