Story
Geschiedenis
Hoe vierden we vroeger vakantie?
Sinds wanneer zitten we op het terras?
... en je weet het
Sinds wanneer zitten we op het terras?
Even een ‘terrasje pakken’: wij Nederlanders doen het maar al te graag. Als het mooi weer is moet je vechten voor een plekje.
Maar dat is niet altijd zo geweest. Tot halverwege de 19e eeuw vind je eigenlijk geen terrassen in Nederlandse steden.
Kroegen zijn er genoeg, maar het drinken gebeurt vooral binnen. Ook als de zon schijnt. Dat komt doordat er nog geen stoepen zijn. Je kan dus niet op veilige afstand van het verkeer een drankje drinken op straat.
Bovendien stinkt het enorm op straat in grote steden. Zo wordt in de grachten, waar we nu zo graag aan zitten, afval en poep gedumpt. Mensen zitten daarom liever in de kroeg, dan ervoor.
Dat verandert halverwege de 19e eeuw. In Parijs ontstaat dan een levendige terrascultuur. Er komen grote boulevards met brede stoepen, met genoeg plek voor tafels en stoelen.
Cafés en restaurants zetten die dan ook massaal neer.
Op het terras zitten wordt ineens een trend in Parijs. En die waait al snel over naar Nederland.
De eerste terrassen
Eén van de eerste terrassen in Nederlandse steden verschijnt in Den Haag.
Al in 1863 geeft de gemeente toestemming een paar tafels en stoelen op het plein voor een herenclub te zetten. Jaren daarvoor vragen de mannen daar al toestemming voor aan, maar de gemeente is dan nog bang dat een terras ‘fatsoenlijke dames’ tegenhoudt om het plein over te steken. Na Den Haag duiken er overal in Nederland terrassen op. Vooral in de grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.
Een ‘terrasje pakken’ is een teken van welvaart, een manier om te laten zien dat het goed met je gaat. Het is ‘zien en gezien worden’. Daarvoor hoeft het niet eens warm te zijn.
Polygoon Hollands Nieuws 1955
Al snel worden de terrassen ook in de winter drukbezocht.
Op het terras zitten doen we dus al sinds eind 19e eeuw. Maar tussen 1970 en 1990 groeit het aantal terrassen in Nederland pas echt snel.
Dan worden de meeste binnensteden autovrij, waardoor er veel extra plek vrijkomt.
Televizier Magazine 1971 - AVRO
Nederlanders zijn niet weg te slaan van het terras. Ook niet als het duur wordt, door hoge loonkosten:
Tijdens de coronapandemie zijn de straten voor het eerst helemaal leeg. Om de verspreiding van het virus tegen te gaan sluiten de terrassen.
Alle tafels en stoelen worden opgeruimd. Het ziet er bijna spookachtig uit.
NOS Journaal 2021 - NOS
Als de terrassen beetje bij beetje weer opengaan, is de vreugde enorm:
Nu zijn de terrassen niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. En het worden er steeds meer. We besteden onze vrije tijd maar al te graag buiten de deur.
Sinds wanneer zitten we op het terras?
Laatste update: 07-03-2025
