Longread
Geschiedenis
Hoe wordt de VOC machtig in Indië?
Samengesteld door:
Ondersteboven van de Amerika's
BNNVARA
Waar komen onze aardappels, mais en tomaten vandaan?
Bij typisch Nederlands eten denken veel mensen waarschijnlijk aan aardappelen.
Toch zijn aardappelen niet zo Nederlands als je denkt. Oorspronkelijk komen ze uit Noord- en Zuid-Amerika, net als veel andere gewassen. Zoals tomaten, mais en sperziebonen.
Ondersteboven van de Amerika's - BNNVARA
“Er zijn zoveel producten uit de Amerika’s waarvan ik dacht dat ze bij Europa hoorden.”
Om de reis van de aardappelen, tomaten en mais beter te begrijpen gaan we terug naar eind 15e eeuw. Dan komen de Europeanen voor het eerst aan in Amerika.
Eigenlijk zoeken ze een handelsroute naar Azië. Ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus vertrekt in 1492 om een route naar Azië te vinden. Alleen komt hij per ongeluk in Amerika aan in plaats van Azië.
Na de reis van Columbus maken de Europeanen een scheiding tussen de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ wereld.
De 'oude' is de wereld die Europa al kent: Europa, Afrika en Azië. De ‘nieuwe wereld’ is voor de Europeanen nieuw: Amerika en Oceanië.
De Europeanen nemen van alles mee naar de nieuwe wereld, zoals paarden, runderen en appels. En brengen veel mee terug vanuit de Amerika's, zoals aardappelen, tomaten en paprika's. Dit heet de Columbiaanse Uitwisseling.
Deze producten komen bijvoorbeeld van Amerika naar Europa:
Aardappels, tomaten, avocado's, paprika's, pompoenen en sperziebonen
Pinda's, cashew- en pecannoten
Chilipepers
Honing
Ananassen, papaya's, passievruchten
Chocola en vanille
Quinoa
OVT - VPRO
“Op De Aardappeleters van Van Gogh eten ze aardappelen en drinken ze koffie, maar dat is allebei niet echt Nederlands.”
Niet al het voedsel uit de 'nieuwe' wereld is meteen populair in Europa. Mensen moeten zelfs overtuigd worden dat de tomaat niet gevaarlijk is.
Het duurt een tijd voordat al het voedsel is ingeburgerd. Zo is de aardappel pas vanaf de 18e eeuw gewoner en de tomaat pas begin 20e eeuw.
Naast voedsel en dieren, brengen de Europeanen onbedoeld ook veel ziektes mee. De inheemse bevolking van de Amerika's is niet opgewassen tegen al deze nieuwe ziektes. Ruim 90% overlijdt door ziektes en geweld.
Ondersteboven van de Amerika's - BNNVARA
Iets wat de Europeanen niet overnemen zijn Milpa’s. Bij deze landbouwmethode teel je alles door elkaar heen.
De producten uit de 'nieuwe' wereld zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit ons leven. Zo eten Nederlanders gemiddeld zo'n 3 keer in de week aardappelen. En de tomaat is zelfs uitgegroeid tot een van de meest gegeten groentes in Nederland.
