Story
Tech
Hoe herken je nepnieuws?
Hoe weet je of iemand liegt?
... en je weet het
Hoe weet je of iemand liegt?
Iedereen liegt wel eens. De meeste leugens gaan over kleine dingen, zoals ‘het gaat goed’ of ‘ik ben onderweg’.
Maar er zijn ook leugens met grotere gevolgen, bijvoorbeeld omdat ze verkiezingen beïnvloeden of relaties kapotmaken.
Katja's Bodyscan - KRO-NCRV
"Liegen is heel moeilijk te herkennen."
Om een leugen te herkennen, kan je letten op:
- Gedrag: gedraagt iemand zich anders dan je gewend bent?
- Inhoud: spreekt iemand zichzelf of de feiten tegen?
- Taalgebruik: gebruikt iemand andere woorden dan je gewend bent?
Bij gedrag denken veel mensen aan dingen als wegkijken, zweten of stotteren.
Maar de meeste signalen waarvan we denken dat ze ertoe doen, zeggen weinig. Er zijn wel wat lichamelijke reacties die kunnen helpen om een leugen te spotten.
Ook is je vaak trager als je liegt. Dat komt omdat je de leugen én de waarheid moet onthouden.
Een leugendetector kan dat bijvoorbeeld meten. Maar zo’n apparaat is nooit 100% betrouwbaar.
Waar je zelf op kan letten, zijn veranderingen in gedrag. Vooral als je iemand goed kent. Bijvoorbeeld als iemand constant op zijn lip bijt, terwijl die persoon dat normaal gesproken nooit doet.
De beste tip is kijken naar de inhoud, zoals tegenstellingen in een verhaal. Laat iemand het verhaal bijvoorbeeld achterstevoren vertellen.
Ook kan je het verhaal vergelijken met ander bewijs. Verder kan je kijken hoeveel details iemand vertelt. Als iemand vaag blijft, is de kans op een leugen groter.
Atlas - NTR
Ook taalgebruik kan erop wijzen dat iemand liegt. Zo ontdekten onderzoekers dat Donald Trump in tweets waarin hij liegt vaker emotionele en negatieve woorden gebruikt.
Toch kunnen we vaak slecht inschatten of iemand liegt.
Uit onderzoek blijkt dat mensen die erop getraind zijn om leugens te achterhalen, zoals rechters en agenten, er wel wat beter in worden. Maar ook zij maken regelmatig fouten.
En misschien is dat bij kleine leugens ook niet altijd erg.
Want hoewel we het niet leuk vinden als mensen liegen, is een leugentje om bestwil soms wel handig.
Hoe weet je of iemand liegt?
Laatste update: 07-03-2025
