... en je weet het
Hoe preuts was men door de eeuwen heen?
Een tijdje was naakt heel ‘normaal’, maar onze houding tegenover naaktheid verandert langzaamaan. Dat is niets nieuws.
Door de geschiedenis heen zijn er namelijk verschillende periodes geweest waarin preutsheid toeneemt en later weer afneemt.
Bij de oude Grieken is naaktheid bijvoorbeeld heel normaal. Jonge mannen sporten zelfs naakt in het ‘gymnasion’.
Het woord gymnasion, in het Nederlands ook wel gymnasium genoemd, is afgeleid van het woord gymnos, wat naakt betekent.
Zelfs tijdens de beroemde Olympische Spelen waren alle deelnemers destijds naakt. Waarom dat zo was wordt in deze video uitgelegd.
1:02 min
Later, in de middeleeuwen, ontstaat onder invloed van het christelijk geloof een taboe op naaktheid. Het Bijbelverhaal over de zondeval van Adam en Eva speelt daarin een grote rol.
Het verhaal over de zondeval gaat als volgt:
In het Bijbelse scheppingsverhaal leven Adam en Eva naakt in het paradijs. Ze mogen vruchten eten van alle bomen, behalve van eentje. Een slang verleidt Adam en Eva om toch een verboden vrucht te eten. Na het eten van de vrucht schamen ze zich om naakt te zijn en bedekken ze hun geslachtsdelen met vijgenbladen. God wordt kwaad en verbant ze uit het paradijs. Dit noemen christenen de zondeval.
Ondanks het taboe, mag naaktheid op schilderijen dan nog wel.
Maar in de 19e eeuw neemt de preutsheid verder toe. Alleen mythologische wezens, zoals nimfen, mogen dan nog naakt afgebeeld worden.
De Franse schilder Manet negeert dit en veroorzaakt in 1863 een rel met ‘Olympia’. Het doek van een naakte prostituee is ‘immoreel’ en moet zelfs beveiligd worden tegen boze bezoekers.
Heel gek is deze rel niet. In de Victoriaanse tijd (1837-1901) zijn de mensen namelijk zelfs zo preuts, dat ze tafelpoten met een kleed bedekken omdat deze te veel op vrouwenbenen lijken.
In de jaren zestig neemt de invloed van de kerk af in Nederland. Er komt een tweede feministische golf en zelfs een seksuele revolutie.
Vrouwen strijden voor meer rechten. En de komst van de pil helpt mee. Al deze factoren zorgen voor meer seksuele vrijheid.
In 1967 doorbreekt Phil Bloom grenzen als zij als eerste vrouw naakt op de Nederlandse televisie te zien is. Haar legendarische optreden leidt tot Kamervragen én wereldfaam.
0:59 min
In de jaren daarna volgen verschillende programma’s waarin naakt te zien is en zelfs echte seks getoond wordt.
Zo is het programma ‘Open en Bloot’ in 1974 het eerste programma waarin openlijk over seksualiteit gesproken wordt.
Tegenwoordig is naakt op televisie heel gewoon.
Beelden van naakte mensen zonder dat er seksuele handelingen of een seksuele context te zien of horen is, zijn volgens NICAM, de stichting achter kijkwijzer, dan ook geschikt voor alle leeftijden.
Maar naakt douchen na het sporten vinden velen toch ongemakkelijk...
De Nieuwe Maan, NTR
