Story
Politiek
Wat is politiek links en rechts?
Hoe werkt een formatie?
... en je weet het
Hoe werkt een formatie?
© ANP
Na de verkiezingen volgt altijd de formatie.
Dat is nodig omdat geen enkele partij in Nederland een meerderheid haalt in de Tweede Kamer.
Het doel van de formatie is een coalitie vormen en een regeerakkoord maken. De partij die de verkiezingen gewonnen heeft, en dus de grootste is, mag beginnen met de formatie.
2Doc: Het Gedoogdrama - BNNVARA
In 2017 krijgt de VVD de meeste stemmen. De PvdA verliest.
Formeren is onderhandelen. Een partij wil misschien wel met de ene, maar niet als een andere partij meedoet. Of alleen als bepaalde thema’s in het regeerakkoord komen. Daarom draait het tijdens de formatie om praten, praten, praten.
Formeren is dineren
Nieuwsuur - NOS-NTR
Bij de formatie zoeken partijen naar overeenkomsten. Maar ze moeten elkaar ook wat gunnen.
Bijna alle partijen willen graag betrokken worden bij de formatie.
Want in een coalitie heb je als partij de meeste kans om je ideeën waar te maken.
De coalitiepartijen leveren namelijk de ministers, en ook de minister-president. Zij besturen het land: ze maken regels, bedenken nieuwe wetten en stellen de begroting vast. Kom je als partij niet in de coalitie, dan ga je naar de oppositie. Oppositiepartijen hebben minder directe invloed op de besluitvorming.
Hoge Bomen - AVRO
De formatie in 1977 gaat moeizaam. De grootste partij PvdA lukt het niet om een coalitie te vormen. Lijsttrekker Joop den Uyl gaat dus de oppositie in.
Er zijn verschillende fases in de formatie:
- Verkenning: De verkenner praat met partijen om opties te onderzoeken.
- Informatie: Een informateur kijkt welke partijen een nieuw kabinet kunnen vormen en spreekt met hen een eerste regeerakkoord af.
- Formatie: De formateur stelt het kabinet samen.
- Regeringsverklaring: De leden van het nieuwe kabinet stellen een regeringsverklaring op.
Journaal
Het grootste deel van de formatie gebeurt achter gesloten deuren. Journalisten proberen altijd informatie los te krijgen. Ook vroeger al.
M - BNNVARA
“De formatie is het zwarte gat van de Nederlandse democratie.”
Journalist Frénk van der Linden
Formaties kunnen lang duren. Soms lijkt het alsof partijen het eens zijn, maar stapt een partij onverwachts toch op. Dan moet een informateur opnieuw beginnen. Dat gebeurde in de formatie van 2017.
Journaal - NOS
Na meerdere pogingen mislukt de formatie tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Ze worden het niet eens over plannen rond vluchtelingen.
Na een formatie begint het echte werk.
De ministerploeg wordt beëdigd en daarna kunnen ze aan de slag.
Hoe werkt een formatie?
Laatste update: 17-05-2024
