Story
Politiek
Wat is politiek links en rechts?
Hoe werkt een formatie?
... en je weet het
Hoe werkt een formatie?
Na de verkiezingen volgt altijd de formatie.
Dat is nodig omdat geen enkele partij in Nederland op zichzelf een meerderheid haalt in de Tweede Kamer.
Het doel van de formatie is het vormen van een regering die kan steunen op een meerderheid in de Tweede Kamer. Of die als minderheidskabinet niet direct wordt weggestemd. Daarom proberen partijen (meestal onder leiding van de grootste partij) een coalitie te vormen.
2Doc: Het Gedoogdrama - BNNVARA
"Dan heb je het initiatief."
Formeren is onderhandelen. Partij A wil misschien wel met partij B samenwerken, maar niet als partij C meedoet. Of alleen als bepaalde thema’s in het regeerakkoord komen. Daarom draait het tijdens de formatie om heel veel praten. Om zo compromissen te sluiten in dat regeerakkoord.
Nieuwsuur - NOS-NTR
Bij de formatie zoeken partijen naar overeenkomsten. Maar ze moeten elkaar ook wat gunnen in die compromissen.
Bijna alle partijen willen graag betrokken worden bij de formatie.
Want in een coalitie heb je als partij de meeste kans om je ideeën waar te maken.
De coalitiepartijen dragen de ministers en de minister-president voor. Dat betekent dat ze kiezen wie ze daar geschikt voor zouden vinden. Daarna worden ze door de Koning benoemd.
De ministers en minister-president besturen het land: ze maken regels, bedenken nieuwe wetten en stellen de begroting vast. Kom je als partij niet in de coalitie, dan ga je naar de oppositie. Oppositiepartijen hebben minder directe invloed op beslissingen.
Hoge Bomen - AVRO
De formatie in 1977 gaat moeizaam. Het lukt de grootste partij PvdA niet om een coalitie te vormen. Daardoor gaat lijsttrekker Joop den Uyl de oppositie in.
Er zijn verschillende fases in de formatie:
Journaal - NOS
Het grootste deel van de formatie gebeurt achter gesloten deuren. Journalisten proberen altijd informatie los te krijgen. Ook vroeger al.
M - BNNVARA
“De formatie is het zwarte gat van de Nederlandse democratie.”
Frénk van der LindenJournalist
Formaties kunnen lang duren. Soms lijkt het alsof partijen het eens zijn, maar stapt een partij onverwachts toch op. Dan moet een informateur opnieuw beginnen. Dat gebeurde in de formatie van 2017.
Journaal - NOS
Na meerdere pogingen mislukt de formatie tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Ze worden het niet eens over plannen rond vluchtelingen.
Na de formatie begint het echte werk.
De ministerploeg wordt beëdigd en daarna kunnen ze aan de slag.
Hoe werkt een formatie?
