Wat zijn zoönosen?

... en je weet het

man aait kameel

Wat zijn zoönosen?

kind knuffelt met geit
Een zoönose is een ziekte of infectie die kan overspringen van een dier op een mens.
Dit kan gebeuren door intensief contact tussen mens en dier zoals huisdieren en vee.
De meeste besmettelijke ziektes zijn zoönosen. Zoönosen kunnen virussen, bacteriën en/of parasieten zijn.
Bekende zoönosen zijn de ziekte van Lyme, SARS, MERS en Q-Koort. Maar ook de ‘gewone griep’ (Influenza A) is ooit overgesprongen van dier op mens.
Covid-19 is ook een zoönose en is dus ook overgesprongen van dier op mens.

Zoönosen zijn niet nieuw en hebben altijd bestaan waar contact is geweest tussen mens en dier.

De meeste zoönosen zijn relatief ongevaarlijk. Je wordt er vaak niet erg ziek van en/of ze zijn moeilijk overdraagbaar van mens-op-mens.

Maar...

soms zijn ze zeer besmettelijk en dodelijk en kunnen ze tot grote dodelijke epidemieën leiden met ingrijpende gevolgen voor de samenleving.
Zoals bijvoorbeeld bij de Spaanse Griep, een vogelziekte, in 1918 waaraan tussen de 50-100 miljoen mensen zijn overleden: 

01:37 min

In de afgelopen 20 jaar zijn meerdere dier op mens besmettingen geweest. Zoals de Mexicaanse Griep (2009) die begon als een varkensgriep. En de Q-Koorts (2007) in Nederland.
Deze ziekte begon in geitenstallen in Noord-Brabant en heeft tussen 2007 en 2011 meer dan 4000 mensen ziek gemaakt. Tientallen Nederlanders zijn hieraan overleden.
Ook de  SARS (2002) en MERS (2012)-coronavirussen kwamen van dieren. Deze virussen zorgden voor dodelijke uitbraken en zijn verwant aan Covid-19, het huidige coronavirus.
Waarschijnlijk komen deze virussen oorspronkelijk uit vleermuizen.
Deze virussen zijn niet direct van een vleermuis op de mens is overgesprongen. Dit gebeurt via een andere ‘gastheer’. Bij het huidige coronavirus is dat een miereneter:

01:13 min

In een tussengastheer kunnen virussen muteren naar een voor mensen gevaarlijke variant. Dit gebeurt vooral wanneer veel dieren dicht op elkaar zitten.
In Nederland vormen de grote veestallen mogelijke risico's waar gevaarlijke zoönosen kunnen ontstaan.

En je weet het!

Dit zijn zoönosen.

Deze story is onderdeel
van de serie:

Serie_OorsprongCorona

Wat weten we over de oorsprong van het coronavirus?

Bekijk deze serie
auteur

Door Jelle Baars

Redacteur

Meer van Jelle

Ook interessant

om te weten

Wil je nog meer?

Blijf op de hoogte met de
wekelijkse nieuwsbrief
Volg NPO Kennis op:

En je weet het!

Dit zijn zoönosen.

auteur
Door Jelle Baars
Redacteur
Meer van Jelle

Deze story is onderdeel van de serie:

Ook interessant
om te weten