Serie
Wetenschap
Bekijk de serie
Wat zijn vaccinaties?
Hoe wordt een vaccin getest?
... en je weet het
Hoe wordt een vaccin getest?
Om zeker te weten of een vaccin werkt en geen bijwerkingen veroorzaakt, testen onderzoekers elke nieuwe medische stof eerst op dieren. Daarna komen mensen pas aan de beurt.
Zembla - BNNVARA
In de zoektocht naar een vaccin tegen corona zijn onder meer muizen gebruikt. Maken zij antistoffen aan na een vaccinatie?
Als de dierproeven succesvol zijn, dan kunnen onderzoekers verder kijken.
Onder strenge voorwaarden kan het vaccin nu worden getest op een klein groepje mensen.
Een paar vrijwilligers krijgen een lage dosis van de stof ingespoten.
Deze fase van het onderzoek is vooral gericht op de veiligheid van het middel. Het duurt enkele weken tot maanden voor er uitslagen zijn.
Onderzoekers houden goed in de gaten of er geen bijwerkingen komen bij de proefpersonen.
Ze willen ook graag weten of er antistoffen in het bloed komen. Dat zou goed nieuws zijn; het lichaam reageert op het vaccin!
Antistoffen betekenen niet altijd dat je immuun bent voor een ziekte.
Daarom is een volgende stap van het onderzoek nog veel belangrijker.
Dan kijken onderzoekers of mensen die gevaccineerd zijn ook daadwerkelijk beschermd zijn tegen de ziekte. Deze stap duurt vaak langer (maanden tot jaren), en is pas betrouwbaar bij duizenden proefpersonen. Bij sommige ziektes moet je wachten tot voldoende mensen spontaan zijn blootgesteld aan de ziekte.
Nieuwsuur - NOS-NTR
Bij bijvoorbeeld malaria kunnen proefpersonen (veilig) worden besmet, om het onderzoek te versnellen. Zoals de proefpersonen in het volgende fragment.
Het testen van de veiligheid en werkzaamheid kan lang duren, soms wel tientallen jaren.
Maar het kan ook een stuk sneller, bijvoorbeeld bij de vaccins tegen corona.
Waarom was het coronavaccin er zo snel?
- Veel geld beschikbaar
- Voortborduren op de kennis van vergelijkbare virussen SARS en MERS
- De testfases worden tegelijk uitgevoerd in plaats van na elkaar
- Duizenden proefpersonen
- Nieuwe technologie
Na onderzoek, testen en goedkeuring kan de stof in grote hoeveelheden worden geproduceerd.
Om uiteindelijk terecht te komen in vaccinaties. En jou te beschermen tegen ziektes.
Het onderzoek stopt niet zodra een vaccin in gebruik is genomen.
Eventuele bijwerkingen worden geregistreerd en waar nodig wordt ingegrepen of bijgestuurd.
Hoe wordt een vaccin getest?
Laatste update: 18-07-2024
