Story
Politiek
Wat doet het COA?
... en je weet het
Hoe ging Nederland vroeger om met vluchtelingen?
Op de vlucht voor geweld, oorlog of vervolging: elk jaar overkomt het miljoenen mensen. Ook Nederland heeft door de geschiedenis heen regelmatig vluchtelingen opgevangen.
Lange tijd zijn er weinig regels over de opvang.
Of en hoe iemand wordt opgevangen, is dus maar de vraag. Die beslissingen worden gemaakt op basis van de economische, culturele en politieke belangen.
Een van de grootste groepen vluchtelingen die Nederland ooit gekend heeft, ontstaat aan het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914. Eén miljoen Belgen trekken hierheen, omdat Nederland neutraal is tijdens de oorlog.
Andere Tijden - NTR
Aan het begin worden ze warm onthaald.
Ze verblijven vooral bij mensen thuis, maar ook in speciale vluchtoorden.
Dat zijn een soort ‘Belgische dorpen’ compleet met kerken, scholen en soms zelfs sportverenigingen, een kindercrèche en postkantoor.
Maar na een tijdje nemen de klachten over vluchtelingen toe, bijvoorbeeld over de hoge kosten en ongepast gedrag. De meeste Belgen keren hetzelfde jaar dat ze zijn gekomen nog terug naar huis.
In de jaren 30 komen er opnieuw veel vluchtelingen naar Nederland.
Veel Joden vluchten voor vervolging en geweld in nazi-Duitsland. Maar in veel landen zijn ze niet welkom. Terwijl de vervolgingen heftiger worden, gooit Nederland de grenzen verder dicht.
Andere Tijden - NTR
Vanaf 1938 wordt zelfs bijna niemand meer toegelaten.
Na de Tweede Wereldoorlog worden rechten van vluchtelingen officieel vastgelegd in het Vluchtelingenverdrag van de VN. Daarin staat wanneer iemand officieel vluchteling is en dat landen dan verplicht asiel moeten verlenen.
Er komen ook steeds meer mensen van buiten Europa deze kant op.
Soms zelfs op uitnodiging, zoals de 16.000 Vietnamese bootvluchtelingen die naar Nederland vluchten vanaf de jaren 70.
Andere Tijden - NTR
Ze hebben vaak een heftige reis achter de rug:
Omdat er meer vluchtelingen naar Nederland komen, ontstaan er ook meer vluchtelingenorganisaties. In 1979 gaan ze daarom samen verder onder de naam VluchtelingenWerk.
Vanaf de jaren 80 komen er steeds meer groepen vluchtelingen, zoals:
Uit Sri Lanka (de Tamil-bevolkingsgroep)
Uit het Midden-Oosten, bijvoorbeeld uit Iran, Irak en Afghanistan
Uit Afrikaanse landen, zoals Somalië en Eritrea
Uit Oost-Europa, zoals Bosnische, Kroatische en Servische vluchtelingen
Dat zorgt voor problemen.
Wachttijden lopen op, opvanglocaties raken overvol en de weerstand onder Nederlanders neemt toe.
De overheid neemt de opvang op zich. Vluchtelingen worden opgevangen in ROA-huizen. Maar Nederland kan de stroom nog niet aan. De eerste asielzoekerscentra (azc’s) ontstaan als noodoplossing. Maar mensen verblijven er vaak te lang, terwijl er weinig ruimte is. Toch worden azc’s uiteindelijk de nieuwe norm voor de opvang, vanaf 1994 onder leiding van het COA.
In de jaren 2000 wordt het vluchtelingenbeleid steeds strenger, door toenemende angst voor alle ‘vreemdelingen’. Er wordt zelfs gesproken van 'Fort Europa', met hekken en prikkeldraad bij de grenzen.
Ook nu is er nog regelmatig discussie over het opvangen van vluchtelingen. Sommigen zien de grenzen het liefst potdicht, anderen doen er alles aan om ze een warm welkom te geven en ze aan een woning of baan te helpen.
