Story
Samenleving
Wat is het demonstratierecht?
... en je weet het
Wat mag de politie?
Een huis doorzoeken of geweld gebruiken; de politie mag dingen doen die wij niet mogen. Dit noem je bevoegdheden.
Dit komt omdat de politie als taak heeft om ervoor te zorgen dat mensen zich aan de wet houden en om mensen te helpen en beschermen.
Dat betekent niet dat agenten zomaar alles mogen doen. Er zitten grenzen en regels aan hun bevoegdheden.
De politie heeft onder andere deze bevoegdheden:
Mensen aan- of staandehouden
Met sirene rijden
Telefoon tappen
Je tas controleren
Een huis doorzoeken met een huiszoekingsbevel
Geweld gebruiken
Wanneer de politie geweld mag gebruiken is soms ingewikkeld.
Er is veel discussie over hoeveel en wanneer politiegeweld precies nodig is.
Het moet namelijk de-escalerend werken. Stel je bent bij een vreedzaam protest en de politie beveelt je om het gebied te verlaten. Als je dat niet doet mag de politie geweld gebruiken om je te laten vertrekken. In dat geval is de politie wel de eerste die geweld gebruikt. Dus kan dat de vraag oproepen of dat dan wel de-escalerend is. Politieagenten zijn de enige mensen die geweld, waar nodig, mogen gebruiken. Dat heet een geweldsmonopolie.
Maar ook iemand aanhouden valt bijvoorbeeld onder geweldgebruik. De politie heeft deze bevoegdheid dus soms nodig om hun taak uit te kunnen voeren.
De politie mag niet zomaar iedereen aanhouden. Hiervoor moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan.
Zo moet een mogelijke arrestant worden verdacht van een strafbaar feit, bijvoorbeeld als je bent betrapt of via een tip of onderzoek. De politie mag dus niet zomaar mensen meenemen.
Voor sommige bevoegdheden heeft de politie eerst goedkeuring nodig van de Officier van Justitie (OvJ).
Dat geldt bijvoorbeeld voor bevoegdheden die een grote inbreuk op iemands privacy doen, zoals het tappen van iemands telefoon.
Voordat ze dit soort ingerijpende bevoegdheden mogen gebruiken, moet de politie wel aan de OvJ kunnen bewijzen dat ze met die bevoegdheden iets gaan aantreffen.
Bijvoorbeeld een verdachte die via de telefoon een misdrijf bekent.
Nieuwsuur - NTR
Voor het inzetten van een waterkanon heeft de politie toestemming van burgemeester nodig.
Ook voor de andere bevoegdheden moet de politie zich aan strenge regels houden.
Zo mogen ze bijvoorbeeld pas een tassencontrole doen wanneer je ergens specifiek van verdacht wordt.
Dat betekent ook dat zij onrechtmatig verkregen bewijsmateriaal niet mogen gebruiken in de rechtszaal.
Wanneer ze bijvoorbeeld zonder goedkeuring je huis betreden aan daar iets illegaals aantreffen. Mag dit niet als bewijs worden opgevoerd.
Ze hebben zelfs toestemming nodig om hun sirenes aan te zetten.
Die krijgen ze van de meldkamer pas wanneer er sprake is van een spoedgeval.
Blauw - AVROTROS
Maar politiewerk gaat niet alleen om mensen aanhouden of beboeten. In de kern zijn ze er om mensen te helpen.
Ondanks dat de politie dus bepaalde dingen mag die wij niet mogen, moeten ook zij zich aan strenge regels houden waar streng op wordt gecontroleerd.
Wat mag de politie?
Laatste update: 14-01-2025
Wil je nog meer?
Blijf op de hoogte met de
wekelijkse nieuwsbrief
Het persoonsgegeven dat je hier verstrekt - je mailadres - wordt door de NTR alleen gebruikt voor de nieuwsbrief. We bewaren het veilig (zolang je geabonneerd bent, daarna wordt het vernietigd) en geven of verkopen het nooit aan derden. Onderaan elke nieuwsbrief kun je zelf je toestemming voor de nieuwsbrief intrekken en je mailadres inzien, corrigeren of verwijderen. Bekijk ons privacystatement.